چه‌ کار کنم فرزندم احساس نیاز به یادگیری کند؟
چه کار کنم که یادگیری برای فرزندم جذاب باشد؟

برای یادگیری مشتاقانه باید کاری کرد که کودک احساس نیاز به یادگیری کند و این یادگیری برایش جذاب باشد تا بتواند ادامه بدهد.
گفتن این حرف‌ها نسبتا آسان است اما عمل به آن و اجرایش چه‌طور؟

🔻 دورانی که مدام می‌گفت: «این چیه؟»

چه‌کار کنیم فرزندمان احساس نیاز به یادگیری کند؟ اگر شما دوران کودکی او را از زمان نوزادی به یاد بیاورید، به یادتان می‌آید که از همان ابتدا احساس نیاز به یادگیری را داشت و این را نشان می‌داد. وقتی توانست اولین کلمات را بگوید با زبان خودش می‌توانست با سوالهای کوتاه شما را متوجه سوالها و نیازهایش به یادگیری کند، همه‌ی شما دوره‌ی «این چیه‌»ی فرزندتان را به یاد دارید.

🔻 چرا آن موقع احساس نیاز می‌کرد؟

او می‌توانست همین الان هم احساس نیاز را به یادگیری داشته باشد، اگر درست با او رفتار کرده باشیم.
در مورد خیلی از کودکان این طور است که کماکان همان اندازه احساس نیاز به یادگیری را دارند. در مورد بسیاری‌شان نیز میشود گفت که این احساس نیاز به یادگیری کمتر شده است، اگر نگوییم که از بین رفته است.

🔻 ورود به جهانی ناشناخته

آن موقع این احساس نیاز به طور غریزی یا فطری در وجودش بود. چون وارد جهانی ناشناخته شده بود و می‌خواست از آن سردربیاورد. بداند هر چیز چیست. با همان سوال «این چیه» می‌خواست علت هرچیز را بفهمد. چرا این را ول می‌کند می‌افتد؟ چرا این میرود بالا؟ و هزاران سوال دیگر، یعنی ذهنش پر بود از سوالهایی درباره چرایی‌های جهان و چگونه‌های انجام کارهای جهان و این ‌را می‌پرسید.
بعضی از پدر و مادرها که تعدادشان زیاد نیست برخورد تندی با این قضیه دارند. گلایه می‌کنند که کودک آن‌قدر سوال می‌پرسد و خسته می‌شوند. البته خوشبختانه تعداد این‌گونه پدر و مادرها زیاد نیست.

🔻 پرسشگری و آینده

طبیعی‌ست کودک پس از مدتی که با چنین واکنشی روبه‌رو میشود، آن احساس نیاز را در خود سرکوب می‌کند یا آن احساس را پنهان می‌کند و نشان نمی‌دهد. ولی خوشبختانه روز به روز مادران و پدران بیشتری متوجه میشوند اصلی‌ترین چیزی که در آینده به فرزندشان کمک خواهد کرد، همین پرسشگری و همین سوالهایی است که امروز می‌کند.
اگرکودک طبق روال درست و عادی رشد کرده باشد اکنون نیز احساس نیاز می‌کند. لزومی ندارد کار خاصی در مورد او انجام دهیم اما خب گفتیم که به هر حال این اتفاق افتاده است.
خیلی از کودکان احساس نیاز نمی‌کنند که چیزی را یاد بگیرند. به خصوص وقتی به قضیه درس و درس خواندن و این‌طور چیزها که می‌رسد.
حالا باید در مورد این کودکان چه‌ کار کرد؟

🔻 شوق روز اول

باز هم یک مورد دیگر را مثال می‌زنم، وقتی بچه‌ها می‌خواهند بروند کلاس اول، روز اول مدرسه برایشان جذابیت خیلی زیادی دارد. درایت مدیران آموزشی و معلمان، همراه با خردمندی مادر و پدر می‌تواند باعث شود که این شوق و ذوق ادامه پیدا کند و این جذابیت به عرصه‌ی فراگیری درسهای مختلف نیز تسری پیدا کند. اما خب گاهی اوقات این‌طور نمیشود.

🔻 جدایی درس و جهان


برخی کودکان به نحوی زندگیشان، زندگی شخصیشان، فکرشان، ذهنیتشان از جهان درس جدا میشود. یعنی درس می‌آید یک طرف و ذهنیتشان زندگی و جهان و … می‌رود به طرف دیگر.

حالا ما چگونه میتوانیم آن چرایی‌ها را که بچه موقع ورود به جهان داشت و آن چگونگی‌هایی که دنبال می‌کرد دوباره در جان او زنده کنیم تا همان روند را در مورد درسها علوم، ریاضی و سایر درس‌ها داشته باشد؟ چگونه می‌شود کودکان را به این سمت و ایجاد یگانگی دوباره سوق داد؟
قطعا میشود ولی باید همان قانون‌مندی اولیه را بشناسیم.
چرا آن موقع کودکان جست‌وجوگر بودند؟ برای این‌که وارد دنیایی دیگر شده بودند. با جهانی بود که نمی‌شناختند. می‌خواستند ببینند چی به چیست؟
اما الان زندگی‌شان دوپاره یا چند پارچه شده است.
یک طرف ذهنیاتشان یه طرف زندگی‌ست که دور و بر خود میبینند. یک طرف دیگر درسهایشان است. باید بخوانند و یاد بگیرند و ما اسمش را می‌گذاریم یادگیری. علم و دانش و این‌جور چیزها. تا وقتی بین این حیطه‌ها جدایی باشد این وضع برقرار است.

🔻 برای ایجاد یگانگی دوباره

کسی که می‌پرسد چه‌کار کنم بچه‌ام احساس نیاز به یادگیری کند، در درجه‌ی اول و آخر باید کاری کنیم که این یگانگی بین درس خواندن و زندگی دوباره برای کودک ایجاد شود.
چگونه ایجاد شود؟ تمام مباحثی که بچه‌ها در مدرسه میخوانند چه ریاضی، چه درس‌های دیگر به نحوی با همه‌ی زندگیشان ارتباط دارد. ما باید این ارتباط را کشف کنیم و به کودک نشان دهیم.
کودک باید متوجه شود که یاد گرفتن هر کدام از این مباحث این تاثیر و ارتباط مستقیم را با زندگی اش دارد و این‌گونه به نفعش است.

🔻 چرایی‌های جدید

فراموش نکنیم که کودک هنوز آن چرایی‌ها و چگونگی‌هایش را دارد. صدها مثال می‌شود برایش زد. اما آن‌ها در حیطه‌هایی‌ است که دوست دارد. آن‌ها در حیطه‌هایی است؟ که می‌خواهد و علاقه دارد.
این‌که چرا من نباید گوشی شخصی برای خودم داشته باشم؟ برایش سوال است.
چرا نباید بروم در کوچه بازی کنم؟ مگر چه می‌شود؟
چرا نباید با دوستم تنهایی برویم پارک بازی کنیم؟ برای یک کودک هفت، هشت ساله. توضیح دادن علت این چیزها نیست و کودک در برخی موارد قانع نمی‌شود. در نتیجه در مسیرش برای رویارویی با جهان دچار اشکال می‌شود.

🔻 کاربردی کردن دروس

اما از این طرف وقتی ببیند این چیزهایی که می‌خواهد بخواند مثلا درس آشیانه‌ی پرندگان در کتاب علوم با زندگی‌اش ارتباط دارد با همین چیزی که کار می‌کند و می‌بیند ارتباط دارد. اگر آن چیزی که می‌بیند آشیانه‌ی پرندگان باشد در خانه‌شان، نزدیک خانه‌شان روی درخت. می‌تواند آشیانه‌ی پرندگان را ببیند می‌تواند برود و از دیدنشان لذت ببرد. حالا اگر شیطان‌تر بود کار دیگری هم می‌کند و می‌رود بالا. یک‌جوری دست می‌زند به آشیانه پرندگان و چیزهایی از این قبیل.

یا اگر صحبت مغناطیس می‌شود متوجه باشد که مغناطیس در خیلی از چیزهایی که در زندگی می‌بیند دیده می‌شود. اگر درباره‌ی بهداشت تن می‌خواند خودش می‌بیند که این رعایت بهداشت تن چه ثمره‌ای برایش دارد. خودش زودتر می‌تواند بفهمد یا به خاطر بیاورد که فلان آشنا یا دوستمان که بیماری قلبی داشت و در بیمارستان بستری شد و آن‌طور شد و این‌طور شد، به خاطر قلبش بود.
خب طبعا یاد می‌گیرد و می‌خواهد این بیماری قلب را بشناسد و از این جور چیزها.

🔻 نمایش ارتباط درس‌ها و جهان پیرامون


کاری که باید بکنید این‌ است که تک تک ارتباط‌های درسی را با زندگی به او نشان دهید. این که چگونه می‌توانیم این‌ها را ارتباط دهیم، باید بخوانیم، فکر کنیم، ببینیم و باید این‌ها را به هم ارتباط دهیم.

🔻 یادگیری چگونه جذاب می‌شود


سوال دوم این بود که چه‌ کار کنیم یادگیری برایش جذاب باشد.
جوابش واضح است ادامه‌ی همان بحثی است که در پاسخ قبلی گفتیم. یعنی با همان ارتباط دادن تک به تک مباحث درسی با زندگی کودک.

🔻 شما دو راه دارید

یا خودتان با فکر و اندیشه و دیدن و جست‌وجو و همراهی با کودک بیایید مصداق های ارتباط کاربردی تک تک مباحث درسی با زندگی پیدا کنید. آن هم نه یک کاربرد هر مبحث درسی بلکه ده‌ها کاربردی که در هر کدام در زندگی دارد.

🔻 راه اول: خودتان مصداق‌ها را بیابید

هر مبحث درسی با بسیاری جلوه های زندگی شخصی و اجتماعی انسان‌ها ارتباط دارد. پیدا کردن این‌ها هم لذت‌بخش است و هم کمک می‌کند که کودک به تدریج احساس یادگیری کند. این رفت و برگشت ها از مصداق به موضوع دوباره از موضوع به مصداق حرف زدن در مورد این چیزها لذت‌بخش است. اما البته خیلی وقت می‌گیرد.

🔻 راه دوم: در شش‌کتاب‌ها ببینید


شش‌کتاب‌های دبستانک کتاب‌هایی‌ست که می‌توانید در سایت ما با آن‌ها بیشتر آشنا شوید. درباره‌ی فلسفیدن، درباره‌ی سواد خواندن، جدولهای یادگیری متقاطع، آموزش شطرنج، گردشگری که منتشر شده‌اند و چیزهای دیگر که در حال تولید است.

شش‌کتاب‌ها هر مبحث درسی را به کاربردش در زندگی ارتباط می‌‌دهند و در مودشان بحث می‌کنند. خب مطالعه‌ی شش‌کتاب‌ها توسط کودک و خودتان کمک می‌کند تا موضوعات زندگی را در عمل پیدا کنید.
مطمئن باشید وقتی که کودک ارتباط مفهوم درسی با زندگی را درک کند، ببیند و تجربه کند، درس برایش جذاب میشود. آن روحیه‌ی «این چیه» و «اون چیه» که در یک سالگی می‌گفت با حالت بهتر، متکامل‌تر و پیشرفته‌تری در کودک ایجاد میشود.

پس دو راه دارید: یا خودتان روی مصداق‌های کاربردی هر مبحث درسی کار می‌کنید یا از شش‌کتاب‌های دبستانک استفاده می‌کنید.

🔷 اما نه! راه سومی هم هست که از هر دو راه بالا بهتر است.
این‌که هر دو راه را با هم مورد استفاده قرار دهید.
یعنی هم خودتان پیگیر مصداق‌های کاربردی هر مبحث باشید و هم از شش‌کتاب‌ها استفاده کنید.

نویسنده: سیدرضا تهامی


مطالب پربازدید دبستانک

۱۰ کتاب برای تقویت روانخوانی کلاس اول

کتاب تقویت روخوانی کلاس اول

تقویت درک مطلب دبستانی ها

بهترین کتاب روانخوانی اول دبستان

خرید کتاب کودک

۴ کتاب تقویت درک مطلب کلاس اول

جدول کودکانه برای اول تا ششم دبستان

فلسفیدن برای اول تا ششم دبستان

روانخوانی کلاس اول

شاهنامه کودکان

چه کنم فرزندم خودش مشتاق یاد گرفتن شود؟

🔻 شکلات

سوال بالا را می‌شود با یک سوال جواب داد.
در مورد شکلات چه‌کار کرده‌اید که فرزندتان علاقه‌‌مند به شکلات شده است؟
تقریبا اکثر کودکان علاقه‌مند به شکلات هستند و خیلی هم زیاد علاقه‌مندند. هیچ کاری هم لازم نبوده برای علاقه‌مند شدنشان به شکلات انجام دهید. چون شکلات شیرین و خوشمزه است.

🔻 شرطِ شکلاتی

پس نخستین کار این است که موضوع یادگیری باید برایش شیرین و لذت‌بخش باشد. در آن صورت نیازی نیست برای مشتاق شدن او شما کارهای عجیب و غریبی انجام دهید.

🔻 علاقه‌مندی‌های خانوادگی

به طور طبیعی و بستگی به ویژگی‌هایی که در هر خانواده وجود دارد، کودکان به چیزهایی علاقه‌مند می‌شوند و دنبال انجام آن‌ها هستند. مثلا در یک خانواده، فوتبال محور اکثر صحبت‌ها و وقت‌گذرانی‌هاست. در چنین خانواده‌هایی کودکان به همه‌ی ملزومات فوتبال هم علاقه‌مند می‌شوند که در راس آن ‌ها توپ است. در همه جا از اتاق و حیاط گرفته تا پارک و خیابان هم می‌خواهند دنبال توپ بدوند.
یا در بسیاری خانواده‌ها، نماز خواندن و به طور کلی انجام مراسم عبادی، به گونه‌ای انجام می‌شود که علاقه‌ی کودکان را برمی‌انگیزد و مدام دنبال تقلید از والدین و انجام کارها مثل آن‌ها هستند و از اولین سوال‌هایشان هم این است که چگونه وضو بگیریم؟ یا می‌خواهند دقیقا بدانند که چگونه نماز بخوانیم؟ و از این قبیل.
در هر دو مورد فوق و ده‌ها و صدها مورد دیگر، کودکان از همان ابتدا نسبت به انجام آن کارها احساس نیاز می‌کنند و همواره مشتاق به انجام آن‌ها هستند.

🔻 علاقه‌مندی به یادگیری نیز …

در مورد یادگیری علم و دانش و اصولا هر نوع یادگیری نیز همین‌گونه است و در مواردی بسیار قوی‌تر و پردامنه‌تر.
نیاز به یادگیری از همان نوزادی در بچه‌ها وجود دارد. خیلی هم مشتاق یادگیری هستند. اگر خرابش نکنیم همان‌طور می‌ماند و رشد می‌کند و آن‌ها همواره مشتاق یادگیری خواهند بود. همان‌طور که مشتاق غذا خوردن خواهند بود. همان‌طور که مشتاق آب خوردن خواهند بود. چون نیاز به غذا و آب مربوط به جسمشان است و به طور طبیعی وجود دارد. نیاز به یادگیری هم همین‌طور است. اگر چه ظاهرا مربوط به ذهنشان است اما در واقع مربوط به زندگی‌شان است و مثل آب و غذا می‌ماند. اگر ما خرابش نکنیم به همان صورت باقی می‌ماند.

🔻 دو عامل اشتیاق‌زا


بنابراین دو عامل باعث می‌شود فرزندمان خودش مشتاق یاد گرفتن باشد. یکی این‌که نیاز به یادگیری کند و احساس نیاز داشته باشد و یکی هم این‌که آن چیزی که می‌خواهد یاد بگیرد جذاب باشد. مثل شکلات که شیرین و خوشمزه است.
موارد یاد گرفتنی هم باید شیرین و خوشمزه باشد. نمی‌شود که یک چیز تلخ دهید دست بچه و اسمش را بگذارید شکلات.
یک‌بار بخورد دیگر نمی‌خورد. حالا دائم هم بگویید این شکلات است. می‌گوید نمی‌خواهم.
موضوع یاد گرفتن هم مثل همین است. نمی‌توانیم به کودک بگوییم این دفعه لازم است باید این ‌را یاد بگیری. می‌گوید نمی‌خواهم. همان‌طور که یک شکلات قلابی را نمی‌خواهد. موارد یاد گرفتنی قلابی را هم نمی‌خواهد و پس می‌زند.

🔻دو عامل پرهیز

دو عامل نیز (و دقیقا در جهت عکس دو عامل شوق‌برانگیز) برای پرهیز کودک از یادگیری وجود دارد، یکی این‌که احساس نیاز نمی‌کند، یکی این‌که از ملزومات یادگیری بیزار شده است.
این بیزار شدن در مواردی به دلیل اجبار ماست که به زور می‌خواهیم به او چیزی یاد دهیم. شما شکلات را هم به زور به بچه دهید بعد از مدتی دیگر نمی‌خورد. در مواردی نیز به دلیل بیزارکننده بودن موضوع یا ملزومات یادگیری‌ست.

🔻اگر ما خرابش نکنیم

اگر ما احساس نیازش به یادگیری را خراب نکنیم و اگر موارد خوبی در اختیار داشته باشد، همیشه مشتاق یاد گرفتن خواهد بود. اگر اکنون احتیاج به یاد گرفتن ندارد و می‌خواهیم رفتار و درونیات او را اصلاح کنیم، ابتدا باید خودمان را اصلاح کنیم.
در مورد غذا خوردن هم می‌بینید خیلی از کودکان غذا نمی‌خورند و احساس نیاز ندارند. مادرش دورش می‌گردد که غذا را به زور در دهانش بگذارد. این نشان می‌دهد که رفتار این مادر در ارتباط و تعامل با کودکش غلط بوده است. وگرنه نیاز کودک به غذا خوردن که دیگر اظهرمن‌الشمس است و به طور طبیعی در کودک وجود دارد.
کودکانی نیز که مشتاق یادگیری نیستند احساس نیازشان با روش‌های غلط خراب شده است.

🔻کودک از نوزادی جوینده است

کودک وقتی به دنیا می‌آید از همان نوزادی به طور طبیعی می‌خواهد یاد بگیرد. به جست‌وجوی جهان می‌آید. می‌خواهد ببیند این چیست، آن چیست و مدام سوال می‌کند. سوال مشترک اکثر کودکان بسیار خردسال «این چیه؟» است، آن‌قدر زیاد که گاهی پدر و مادرها از کنجکاوی‌های بی‌حد بچه کلافه می‌شوند.
در حالی که جست‌وجوی کودک کاملا ضروری و نیز طبیعی‌ست والدین باید خونسرد و با حوصله به همه‌ی سوالاتش پاسخ دهند. قاعدتا اگر فرزندشان‌را دوست داشته باشند، که همه‌ی پدر مادرها دوست دارند، باید بخاطر فرزندشان به همه‌ی این سوال‌ها پاسخ دهند و به تدریج نیز که کودک بزرگ می‌شود این‌کار را ادامه داده و شکل‌های بهتری به آن دهند.

خب این برای مواقع و کودکانی‌ست که از اول درست و طبیعی بار آمده‌اند و پدران و مادران اندیشمندی داشته‌اند که توانسته‌اند درست با آن‌ها برخورد کنند، اما پدر و مادری که دچار کم‌کاری یا بدکاری شده است، به جایی رسیده که بچه‌اش دیگر احساس نیاز نمی‌‌‌‌‌‌کند‌.

🔻باید چه‌کار کنیم؟

دو نکته وجود دارد: یکی این‌‌که بچه احساس نیاز کند و این چیزی نیست که شما با دستورات مستقیم بتوانید به وجود بیاورید.
از آن‌جا که هر کودکی (حتی او که توی ذوقش زده‌اید) می‌خواهد سر در بیاورد در هر جایی چه‌خبر است، درباره‌ی چیزهای جذاب دنیا و چیزهای دور و اطراف محیط با همسرتان و دیگران صحبت کنید، کودک خودش علاقه‌مند می‌شود که پیگیری کند و این احساس نیاز کم کم رشد می‌کند.
اما نکته‌ی مهم این است که کودک لذت ببرد، باید کاری کنید که از یاد گرفتن لذت ببرد. مثل شکلات، به همان شیرینی و به همان جذابیت.

🔷 شعار ما در دبستانک چنین است: عادت کنیم از یاد گرفتن لذت ببریم.

اگر بتوانیم این شعار را در عمل اجرا کنیم این مشکل حل می‌شود. باید کاری کنیم و بستری فراهم کنیم که کتاب کودک و ابزاری که در اختیار کودک قرار می‌گیرد، جذاب و دوست‌داشتنی باشد.

نویسنده: سیدرضا تهامی


مطالب پربازدید دبستانک

۱۰ کتاب برای تقویت روانخوانی کلاس اول

کتاب تقویت روخوانی کلاس اول

تقویت درک مطلب دبستانی ها

بهترین کتاب روانخوانی اول دبستان

خرید کتاب کودک

۴ کتاب تقویت درک مطلب کلاس اول

تقویت درک مطلب دبستانی ها

جدول کودکانه برای اول تا ششم دبستان

فلسفیدن برای اول تا ششم دبستان

روانخوانی کلاس اول

شاهنامه کودکان

چه کارکنم فرزندم کتابخوان شود؟

این سوال به نحوی مطرح میشود که انگار کار بسیار سختی است. در حالی که اگر شما بخواهید فرزندتان کتابخوان شود، بسیار راحت می‌توانید انجامش دهید.

🔻 به راحتی نوشیدن یک لیوان آب

هیچ کاری آسان تر، بهتر و البته لذت‌بخش‌تر از این شاید نباشد که بخواهید فرزندتان کتابخوان شود. خیلی راحت است. مثل نوشیدن یک لیوان آب. به همان راحتی که یک لیوان آب را می‌‌توانید بنوشید، می‌توانید فرزندتان را هم کتابخوان کنید.
البته هر کار آسانی از جمله همین آب نوشیدن به چیزهایی احتیاج دارد. به یک لیوان احتیاج داریم. به آب که جریان پیدا کند. در این صورت است که می‌توانیم لیوان را پر از آب کنیم، بشینیم و بنوشیم و لذت ببریم.
یعنی اگر لیوان باشد آب هم باشد، نوشیدن آب خیلی راحت است. کتابخوان شدن فرزندتان هم به همین راحتی است.

🔻 ابتدا خودتان

در اینجا خودتان همان لیوان آب هستید. آیا خودتان کتابخوان هستید؟
فرزند شما چندساعت در روز یا شب، شما را در حال کتاب خواندن و مطالعه میبیند؟
نمی‌شود خودتان کتابخوان نباشید اما انتظار داشته باشید فرزندتان کمبود شما را در این زمینه جبران کند. بنابراین ابتدا خودتان سعی کنید کتابخوان باشید. کودکی که پدر و مادرش را در حال مطالعه‌ی مداوم نبیند، خیلی سخت کتابخوان می‌شود. نه این‌که اصلا امکان ندارد. عده ای از بچه‌ها هستند که حتی اگر پدر و مادرشان کتابخوان نباشند بخاطر تاثیراتی که از اطراف میگیرند، کتابخوان میشوند. اما تعدادشان خیلی کم است و کتابخوان شدنشان هم سخت است.
در حالی که کتابخوان شدن بچه‌هایی که هر روز و شب، ساعت‌ها پدر و مادرشان را در حال خواندن می‌بینند، خیلی راحت است.

🔻 همراهی کودک با مادر و پدر

این مسئله فقط درباره‌ی کتابخوانی نیست، در مورد هر شغل یا هر هدفی صدق میکند. به ‌طور ‌مثال احمدرضا عابدزاده دروازه‌بان اسبق تیم‌ملی فوتبال است که چند ماه پیش تولد پنجاه سالگی‌اش بود. کسانی که سال ۷۶ و قبل از آن‌را به خاطر دارند و فوتبالی هستند و مسائل فوتبالی پیگیری میکردند هشتم آذر ۷۶ را یادشان است.
خوش‌ترین روز فوتبال‌دوستان ایرانی در کل تاریخ فوتبال ایران. روزی که ایران در استرالیا توانست به موفقیت برسد و یکی از پایه‌های اصلی آن موفقیت احمدرضاعابدزاده بود.

حالا این چه ربطی به کتابخوانی دارد؟ احمدرضا عابدزاده که آن روز عقاب آسیا نام گرفت، دومین دروازه‌بان ایرانی بود که این عنوان را پیدا می‌کرد. اولین عقاب ایرانی ناصرحجازی بود. گلبرگ مغرور فوتبال ایران که متاسفانه خیلی زود از میان ما رفت.
عابدزاده از همان موقع، قبل از این‌که خیلی مشهور باشد و بعدها نیز که خیلی مشهور شد، همیشه زمان تمرین و مسابقه فرزندش را با خودش می‌آورد. امیر پسر احمدرضا عابدزاده از کودکی همیشه پدرش را در حال تمرین، ورزش و دروازه‌بانی دیده است. بنابراین خیلی طبیعی بود که امیرعابدزاده نیز مایل باشد دروازه‌بان شود.
می‌دید که پدرش چه‌قدر خوب دروازه‌بانی می‌کند و مردم چه‌قدر دوستش‌دارند. به‌خاطر این و به‌خاطر اخلاق و منشش، او هم دوست داشت دروازه‌بان شود و شد. اکنون عجیب نیست که امیرعابدزاده یکی از بهترین دروازه‌بانان مطرح در لیگ پرتغال باشد. چندی پیش هم باز به تیم،ملی ایران دعوت شد.
بسیار قانونمند است که بچه‌ی عقاب، عقاب شود. فرزند آدم کتابخوان هم دقیقا کتابخوان میشود.
بنابراین اگر می‌خواهیم فرزندتان کتابخوان شود باید خودمان کتاب بخوانیم.

🔻 فضاسازی

کتاب خوان شدن پدر و مادرها شرط لازمی است و خیلی هم لازم است اما کافی نیست.
لازم است که عرصه‌ی خانه و محل رفت و آمدمان را هم مملو از کتاب و کتابخوانی کنیم. خیلی هم راحت است. همچنین بهترست هر جایی که همراه فرزندتان می‌روید، سعی کنید دنبال کتاب خوب بگردید تا او نیز عادت کند و یاد بگیرد کتاب‌های خوب را جستجو کند. حتی در خرید آنلاین کتاب کودک از سایت کتاب کودک نیز او را با خود همراه کنید.

🔻 جست و جو: شرط مهمِ کتاب خوان شدن

جست‌وجوی کتاب کودک عاملی است که یک کودک را به سوی کتابخوانی سوق می‌دهد. البته نه این که مثل بعضی از مراکز به اصطلاح فرهنگی و آموزشی در نقش دایه‌های مهربان‌تر از مادر، لیست کتاب‌های مناسب معرفی کنیم. کودک با این سیستم توجه و این پرورش گلخانه‌ای کتابخوان نمیشود. کتابخوان کسی است که خودش می‌گردد و آن چیزی را که می‌خواهد می‌جورد و پیدا می‌کند.

ممکن است بعضی کتابهایی هم که انتخاب می‌کند از دید خودش مناسب نباشد و بعد پشیمان شود. اصلا عیبی ندارد. چون همین کار روند معیارها و متر تشخیص فرزندتان را تقویت می‌کند.

🔻 بگذارید خودش متوجه شود

نکته‌ی دیگر که مهم است: وقتی شما دارید کتاب می خوانید، کتابهایی در زمینه‌هایی است که کودک نه آشنایی دارد و نه اطلاعات زیاد. نه همیشه، اما معمولا این‌طور است. می‌آید از شما میپرسد این چه کتابی است؟ چه می‌گویید؟
وقتی می بیند شما کتاب می خوانید او هم به آن کتاب علاقه‌مند می‌شود. بچه باید جست‌وجو کند. بنابراین نباید توی ذوقش بزنیم و بگوییم این کتاب مناسب تو نیست هر زمان بزرگ شدی بخوان. باید سعی کنیم تا جایی که می‌توانیم موضوع همان کتاب را ساده و مختصر برایش توضیح دهیم. ممکن است زمانی که توضیح می دهیم چیزی از توضیحات ما متوجه نشود. عیبی ندارد خودش درک می کند که الان وقت مناسبی برای خواندن این کتاب نیست. به جای این‌که شما بگویید، بگذارید خودش متوجه شود ولی این مسئله نیز به صورت یک انگیزه به انگیزه‌های دیگر کمک می کند که زودتر کاری کند تا بتواند کتابهایی که شما می‌خوانید او هم بخواند.

🔻 ساعت‌های کتابخوانی

یکی از کارهای دیگری که می‌‌تواند به کتابخوان شدن فرزندتان کمک کند، گذاشتن ساعت‌های کتابخوانی در منزل یا محل کار است.به شرطی که خودتان هم اجرایش کنید. مثل خود کتاب خواندن می‌ماند. نمی‌شود شما برنامه بگذارید اما در آن وقت خودتان به کار دیگری مشغول باشید.
اولا برنامه باید معقول باشد. ثانیا خودتان باید اجرایش کنید. ثالثا و مهم‌تر این‌که مطلقا نباید بگویید ساعت کتابخوانی است و چرا نشسته‌ای و فلان کار را میکنی؟ خودتان در آن ساعت بنشینید و مشغول کتاب خواندن شوید. اگر دارد تلویزیون تماشا میکند بگویید کمی صدایش را کم کن. دارم کتاب می‌خوانم. این قضیه نه حتما در دفعات اول و دوم اما زمانی‌که تکرار شود او ‌را هم به تبعیت از شما وامی‌دارد. بدون این‌که اجباری در کار باشد.

🔻 شیرین مثل شکلات

شما نه در مورد کتابخوانی بلکه در هر مورد دیگری وقتی دوست دارید فرزندتان چیزی یاد بگیرد یا روشی انجام دهد، یا رفتاری داشته باشد باید آن کار، موضوع و روند را برای کودک جذاب کنید. مانند شکلات خوردن.
آیا نیازیست به فرزندتان بگویید شکلاتت را بخور وقتش است؟ بنابراین برای چیزهای دیگر هم که شما میخواهید فرزندتان انجام دهد: کتابخوان شود، درسخوان شود و هر چیزی که میخواهید باشد، باید آن کار را برایش شیرین و لذت‌بخش کنید. راه دیگری ندارد. وقت مطالعه در منزل را نیز باید به شکل یک شکلات شیرین دربیاورید.

🔻 وسعت دادن به عرصه‌ی جست‌وجو

تا جایی که می‌توانید سعی کنید عرصه‌ی جست‌وجوی او را برای کتاب کودک وسیع‌تر کنید. جست‌وجوی کتاب کودک توسط خود فرزندتان شرط اصلی کتابخوان شدنش است.
حضور کتاب کودک را در خانه تا جایی که ممکن است زیاد کنید و تا جایی که می‌توانید از کتابخانه‌های محله‌تان هم استفاده کنید و همیشه کودک را همراه خودتان ببرید. چه وقتی که برای خودتان دنبال کتاب هستید چه برای او. بگذارید چشم فرزندتان به دیدن قفسه‌ی بزرگ با کتاب‌های زیاد عادت کند. وقتی رخدادهای پس از آن شیرین باشد، دیدن کتابخانه برایش لذت‌بخش خواهد بود و به صورت عادتی پسندیده درمی‌آید.
این کارها را باید به نحوی انجام دهید که بدون اجبار باشد تا به شکل یک عادت دربیاید.

عادت خیلی بالاتر از عشق است، عادت همان عشقی است که جایگاه خودش را پیدا کرده است.
عشق به مطالعه، عشق به فرهنگ هم وقتی در جان و روان انسان‌‌‌‌‌ها تجلی پیدا می‌کند که از زمان کودکی شروع شده باشد و تبدیل به عادت شده باشد.

🔻 خوشبختی در تکرار چنین خواسته ای ست

و ابراز مسرت می کنیم از این که چنین سوالی این همه پرتکرار است یعنی خیلی از پدر و مادرها این شوق و ذوق را میگویند و دوست دارند که فرزندشان کتابخوان شود و دنبال راه هایش می گردند. اما چه این شرایط را عمل کنند، چه نکنند، فرزندشان کتابخوان بشود یا نشود، همین که این حجم وسیع مردم این هجمه‌ی وسیع به سوی کتابخوان شدن فرزندشان را دارند نقطه قوت خیلی خوبی است که نشان می‌دهد به رغم همه‌ی منفی‌بافی‌هایی که توسط خودتحقیران انجام می‌شود، اکثر مردم ایران فردای بهتر خودشان را در رشد فرهنگ می‌بینند نه در چیزهای‌دیگر.

🔷 دو توصیه

➖ از هزینه کردن برای کتاب نترسید. همه چیز گران شده است. کتاب‌ هم گران شده است و پرداخت بهای یک جلد کتاب کودک هم برای اکثر مردم سنگین است. اما خیلی از هزینه‌های سنگین را هم به هر صورت داریم انجام میدهیم و جلو میرویم، کتاب را هم در این مجموعه در نظر داشته باشید و بدانید ‌نوعی سرمایه‌گذاری است که دارد صورت میگیرد.
چه قبلا که کتاب ارزان بود چه الان که کتاب گران شده است. قیمت یک کتاب معادل یا کمتر از خیلی کارهایی است که انجام می‌دهیم و به اندازه‌ی کتاب هم مهم نیستند. سعی کنیم تا جایی که در توانمان است هر چند وقت یک کتاب برای فرزندمان البته با انتخاب خودش بخریم و این ‌را به شکل یک عادت دربیاوریم.

➖ تاکید اصلی این است که فرزندتان خود باید دنبال کتاب باشد و خودش باید انتخاب کند اما معنی‌اش این نیست که اگر سوال کرد که این کتاب بهتر است یا آن کتاب؟ شما بگویید نمی‌دانم خودت انتخاب کن.
شما به هر حال مقدار محدودی پول دارید و به او می‌گویید من این مقدار می‌توانم کتاب کودک بخرم. خودت انتخاب کن و درباره‌ی کتاب‌ها توضیح دهید تا آن جایی که خودتان می‌فهمید.
به خاطر این‌که کمی با شرایط گرانی مقابله کنیم پیشنهاد می‌کنم به جز بعضی کتاب‌هایی که دوست دارد همیشه در دسترسش باشد، بقیه‌ی کتابهایی را که دنبالش است از کتابخانه ها تامین کنیم و نیز هرچه می‌خوانیم می‌توانیم هدیه دهیم و هدیه بگیریم.


مطالب پربازدید دبستانک

۱۰ کتاب برای تقویت روانخوانی کلاس اول

کتاب تقویت روخوانی کلاس اول

تقویت درک مطلب دبستانی ها

بهترین کتاب روانخوانی اول دبستان

خرید کتاب کودک

۴ کتاب تقویت درک مطلب کلاس اول

تقویت درک مطلب دبستانی ها

جدول کودکانه برای اول تا ششم دبستان

فلسفیدن برای اول تا ششم دبستان

روانخوانی کلاس اول

شاهنامه کودکان

آموزش انواع مهارت‌های زندگی با کتاب «دختر گل» برای پیش‌دبستانی و دوره اول دبستان (کلاس اول و دوم و سوم)

🔻 «زندگی بهتر» : آموزش مهارت حفظ محیط‌زیست.

«دختر گل» یکی از کتاب‌های دبستانک است که در مجموعه‌ی «زندگی بهتر» قرار دارد.
کتابی‌ست برای آموزش مهارت حفظ محیط‌زیست. اما همین کتاب زیست‌محیطی حاوی ده‌ها مهارت اجتماعی، درسی، اخلاقی و … است که در تعدادی از آن‌ها در مقدمه‌ی کتاب اشاره شده و در این‌جا آن‌ها را بیشتر بررسی می‌کنیم تا ببینید حتی یک کتاب زیست‌محیطی دارای چه میزان آموزش مهارت‌های بسیار مهم اجتماعی‌ست. (در زمینه‌ی «آموزش مهارت‌های اجتماعی در کتاب‌های دبستانک» می‌توانید هم‌چنین به این مطلب مراجعه کنید.)

🔻ویژگی‌های مهم گل

کتاب «دخترگل» دارای دو قسمت است. در قسمت اول به «گل بودن» می‌پردازد و نشان می‌دهد که گل چه ویژگی‌های مهمی دارد. سپس به ویژگی‌هایی اشاره می‌کند که در هر دختر گل یا پسر گل وجود دارد.
همه‌ی این ها مقدمه‌ای برای داستان اصلی است که در ادامه‌ی کتاب می آید. این دو قسمت روی هم یک شعر داستان نسبتا بلند را تشکیل می‌دهند.

توصیه می‌کنیم که کتاب را بخوانید و با قابلیت‌هایش برای آموزش همه‌جانبه‌ی مهارت‌های زندگی و نیز تقویت همه‌ی ویژگی‌های مثبت در ارتباط با یادگیری مباحث آموزشی و اجتماعی آشنا شوید.

🔻 انواع مهارت‌های دیگر

در این‌جا فقط فهرستی از انواع مهارت‌هایی آورده می‌شود که در کتاب مستقیم و غیرمستقیم آموزش داده می‌شود.

🔷 مهارت‌های اجتماعی و رفتاری

  1. احترام گذاشتن به دیگران
  2. توانایی درک مفاهیم، شهر، مدرسه، خانه، بانک
  3. ایجاد علاقه برای مطالعه‌ی کتاب
  4. توانایی محبت کردن و عادت کردن به آن‌ها
  5. توانایی ارتباط کلامی با دیگران
  6. بی‌تفاوت نبودن نسبت به وقایع و مسائل ناروا
  7. اعتماد به نفس در مقابله با ناروایی‌ها
  8. مسئولیت‌پذیری در قبال حفاظت از سرزمین
  9. مهارت‌های حفظ محیط‌زیست در شکل‌های مختلف
  10. محبت کردن نسبت به همه و عدم تبعیض و فرق گذاشتن
  11. طرح پرسش در صورت ندانستن یک مطلب
  12. سوار نشدن در خودروی افراد غریبه

🔷 مهارت‌های علوم و بهداشت و تربیت‌بدنی

  1. توانایی استفاده از حواس، به خصوص بویایی
  2. درک توالی رخ دادن پدیده‌ها
  3. درک بوی گل به عنوان ذرات ریزی که با چشم دیده نمی‌شوند.
  4. درک مفهوم پراکندگی مولکولی
  5. توانایی تشخیص غذاهای سالم و ناسالم
  6. هماهنگی بین اندام‌ها و مغز
  7. توسعه‌ی توانمندی ذهنی از طریق یادآوری مطلب
  8. توانایی مسواک زدن و رعایت بهداشت فردی
  9. رعایت آداب غذا خوردن

🔷 مهارت‌های ریاضی و هنر و زبان

  1. درک مفاهیم مقدماتی ریاضی (شکل، رنگ، …)
  2. کاربرد مفاهیم ریاضی در زندگی روزمره
  3. توانایی رسم کروکی نشانی‌ها
  4. توانایی بیان شعر و خواندن آن
  5. درک مفهوم شعر و درک معنایی از واژه‌ها

🔷 مهارت‌هایی دیگر نیز در این کتاب آموزش داده می‌شود اما این‌ها مهم‌ترین آن‌ها هستند ضمن آن‌که لازم نیست همه‌ی دانش‌آموزان به یک‌سان همه‌ی مهارت‌ها را فرا بگیرند.

توجه: اما این نکته بسیار مهم است: دانش‌آموزانی که به خواندن این کتاب علاقه‌مند شوند، این علاقه‌مندی در بهبود سطح یادگیری درسی آن‌ها نیز اثر فوری و قطعی خواهد داشت.

آموزش مهارت‌های اجتماعی در کتاب‌های دبستانک

🔻یکی از سه برگ برنده‌ی نشر دبستانک

در سال‌های اخیر دو روند مختلف که با یکدیگر ارتباط دارند رشد و گسترش بسیاری در جامعه داشته است.
اول این که توجه اکید والدین (به ویژه مادران) نسبت به درس و مدرسه و یادگیری فرزندانشان بسیار بیشتر شده است

نکته‌ی دوم توجه بسیار بیشتری‌ست که همگان (چه والدین و چه معلمان و چه صاحب‌نظران آموزشی) به کیفیت محتوای کتاب‌های درسی پیدا کرده‌اند. در سال‌های اخیر بسیار شنیده‌ایم، کسانی که از محتوای خشک کتاب‌های درسی می‌نالند و خواهان ارتباط مطالب کلاسی درسی با زندگی دانش‌آموز هستند. اخیرا هم آموزش و پرورش اعلام کرده که مطالب جدیدی که با مهارت‌های زندگی ارتباط دارند، جایگزین مطالب خشک کتاب‌های درسی خواهد شد.
نشر دبستانک از ابتدا بر «کاربردی کردن مباحث درسی» تاکید و اهتمام داشته است و این مقوله یکی از سه برگ برنده‌ی نشر دبستانک است که با استقبال خانواده‌ها و دانش‌آموزان هم روبه‌رو شده است.

🔻 کاربردی کردن مباحث درسی

شش‌کتاب‌های دبستانک، الگوی جدید آموزشی دبستانک، شاهنامه‌های دبستانک و سایر کتاب‌های نشر دبستانک همه بر این اساس، به نگارش درآمده و منتشر شده‌اند. حتی کتاب‌های داستان یا کتاب‌های زیست‌محیطی و … مستقیما و به طریق مختلف، هم حاوی آموزش ده‌ها مهارت اجتماعی هستند و هم مستقیم یا غیرمستقیم با محتوای مباحث درسی ارتباط دارند.

➖ از طرفی معتقدیم همه‌ی مباحث کنونی کتاب‌های درسی در دوره‌ی دبستان (به ویژه محتوای کتاب‌های ریاضی و علوم) مستقیما با جزییات زندگی دانش‌آموزان ارتباط دارد. منتهی این ارتباط را باید با روش‌های جذاب نشان داد. کاری که با کتاب‌های دبستانک انجام می‌دهیم.

🔻 مهارت ها را دنبال کنید

حتی در کتاب‌های زیست‌محیطی کودکان که ظاهرا فقط حاوی آموزهای حفظ محیط زیست است، ده‌ها مهارت دیگر در زمینه‌های مختلف آموزش داده می‌شود. منتهی آموزه‌هایی که در متن و بطن اشعار داستان نهفته است.
در میان بیش از دویست کتابی که دبستانک تاکنون منتشر کرده است و حدود ۱۵۰ کتابی که در دست تولید است، حتی یک کتاب کودک را نمی‌یابید که حاوی آموزش مهارت‌های اجتماعی، درسی، اخلاقی و … نباشد.

🔷 در مطالب مختلف همه‌ی کتاب‌های دبستانک را از این منظر بررسی خواهیم کرد.

نویسنده: سیدرضا تهامی


مطالب پربازدید دبستانک

۱۰ کتاب برای تقویت روانخوانی کلاس اول

کتاب تقویت روخوانی کلاس اول

تقویت درک مطلب دبستانی ها

بهترین کتاب روانخوانی اول دبستان

خرید کتاب کودک

۴ کتاب تقویت درک مطلب کلاس اول

تقویت درک مطلب دبستانی ها

جدول کودکانه برای اول تا ششم دبستان

فلسفیدن برای اول تا ششم دبستان

روانخوانی کلاس اول

شاهنامه کودکان

یک ایده‌ی جذاب برای استفاده از کتاب‌های فلسفیدن در تابستان

خانم رفیعی تابستان سال گذشته کار جالبی انجام داده بودند که برای شما هم تعریف می کنیم. او کتاب فلسفیدن چهارم را برای پسرش تهیه کرده بود و آن را به دوستان فرزندش هم معرفی کرده بود.

خانم رفیعی پیشنهاد جالبی مطرح کرده بود. به خانواده‌های دوستان پسرش پیشنهاد داده بود که سه‌شنبه‌ها بعدازظهر از ساعت ۴ تا ۶ در منزل خودش پذیرای دوستان صمیمی فرزندش که پنج، شش نفری می‌شدند، باشد.

و بچه‌ها هر بار یکی دو تا از داستان‌های فلسفیدن را به صورت جمعی بخوانند و درباره‌ی آن گفتگو کنند. در واقع فلسفیدن را به شکل گروهی تمرین کنند. این کار جذابیت زیادی برای بچه‌ها داشت.

آن‌ها هم دور هم جمع شده بودند. هم کتاب می‌خواندند. هم فکر می‌کردند. هم نظر می‌دادند و برای نظرهایشان استدلال می‌کردند. هم یاد می‌گرفتند نظرات دیگران را نقد کنند. و می‌آموختند که می‌توانند به موضوعات از زاویه‌های متفاوتی نگاه کنند.

شما هم حاضر هستید این ایده را اجرا کنید؟
محل برگزاری چنین دورهمی و نحوه‌ی برگزاری آن می‌تواند مطابق با امکانات شما باشد.
زیاد سخت نگیرید. اقدام کنید.

می توانید از طریق لینک های زیر با کتاب های فلسفیدن هر پایه بیشتر آشنا شوید.

کتاب های فلسفیدن برای کمک به روانخوانی کلاس اول تا ششم هم بسیار مناسب هستند.

ارسال پستی کتابهای دبستانک به همه جای ایران رایگان است.



مطالب پربازدید دبستانک

۱۰ کتاب برای تقویت روانخوانی کلاس اول

کتاب تقویت روخوانی کلاس اول

تقویت درک مطلب دبستانی ها

بهترین کتاب روانخوانی اول دبستان

خرید کتاب کودک

۴ کتاب تقویت درک مطلب کلاس اول

تقویت درک مطلب دبستانی ها

جدول کودکانه برای اول تا ششم دبستان

فلسفیدن برای اول تا ششم دبستان

روانخوانی کلاس اول

شاهنامه کودکان

آموزش وضو به کودکان

🔻 شما از چه سنی با وضو گرفتن آشنا شدید؟


شما خودتان از چه سنی با ارکان وضو گرفتن آشنا شدید و در پی آشنایی با ارکان نماز رفتید؟
همه از سن مشخص و یک‌سانی وضو گرفتن و نماز خواندن را شروع نمی‌کنند. بیشتر نمازخوان‌ها این کار را از سنی شروع کرده‌اند که خدا واجب کرده است. یعنی ۹ سالگی برای دختران و ۱۵ سالگی برای پسران. اما این آشنایی و زمان انجام، بستگی مستقیم به خانواده‌ها و شیوه‌ی مادران و پدران دارد.

🔻 چگونه وضو بگیریم و نماز بخوانیم؟


در برخی خانواده‌ها این نگاه وجود دارد که بهتر است کودکان از خیلی زود بدانند باید چطور وضو بگیریم. در این خانواده‌ها، کودکان از وقتی هنوز راه رفتن را بلد نیستند، کودکان یاد می‌گیرند وقتی پدر یا مادر آماده‌ی عبادت می‌شود، با سینه‌خیز خود را به سجاده و مهر برسانند و در این کار به تصور خود با آن‌ها شریک شوند. آن‌ها ابتدا مدت‌ها دوست دارند با مهر و تسبیح و … بازی کنند و کم‌کم یاد می‌گیرند که حرکات مادر یا پدر را تقلید کنند. آن‌ها زودتر از بچه‌های دیگر یاد می‌گیرند که باید چگونه وضو بگیریم و نماز بخوانیم. برای این کودکان ابتدا فقط حرکات نماز جالب است اما به تدریج وضو گرفتن را نیز متوجه می‌شوند و می‌خواهند بدانند چه‌طوری وضو بگیریم؟

🔻 آموزش وضو به کودکان پیش‌دبستانی‌


در مقابل در برخی خانواده‌ها نیز این عقیده وجود دارد که اجازه دهند خود کودک پس از عقل‌رس شدن سراغ این کار بیاید و می‌گویند ماندگاری آموزش وضو و نماز در این حالت بیشتر است.
معتقدان به هر دو روش، دلایل و منطق خود را دارند. اما به هر حال در برنامه‌ی آموزش رسمی کشور این کار از نخستین مرحله‌ی آموزش کودکان شروع می‌شود و شروع آموزش وضو به کودکان پیش‌دبستانی‌ست.

🔻 آموزش تصویری وضو گرفتن


بدیهی است که آموزش تصویری وضو گرفتن برای کودکان قابل فهم‌تر است و زودتر یاد می‌گیرند و چون آموزش وضو برای کودکان دختر متفاوت با آموزش وضو برای کودکان پسر است بنابراین در تصاویر آموزش وضو به کودکان، این تفاوت باید موردنظر قرار گیرد.

🔻 آموزش وضو به کودکان با شعر


هم‌چنین شعرهای ساده نیز می‌تواند برای آموزش سریع‌تر موثر باشد. بنابراین آموزش وضو به کودکان با شعر نیز می‌تواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای داشته باشد.

🔷 نشر دبستانک درمورد آموزش وضو و نماز دو کتاب کودک زیر را منتشر کرده است.:

➖ ۱٫ آشنایی با ارکان نماز
که برای دانش‌آموزان پیش‌دبستانی است و با شعر و داستان و تصاویر مناسب به آموزش ارکان اصلی می‌پردازد.

➖ ۲٫ چگونه وضو بگیریم و چگونه نماز بخوانیم؟
که هم برای دانش‌آموزان پیش‌دبستانی است و هم برای دبستانی‌ها.
در این کتاب نیز کار آموزش با تصاویر متناسب انجام شده است.

چگونه تشخیص دهم فرزند یا دانش آموزم درک مطلب خوبی دارد یا نه؟

تشخیص سطح درک مطلب فرزند یا دانش آموز شما بسیار مهم است. زیرا با تشخیص درست و به جا می توانید به تقویت درک مطلب او در زمان درست کمک کنید.

در ادامه به شما می گوییم که چطور سطح درک مطلب فرزندتان را بسنجید.

🔷 ۱. اگر دانش‌آموز در پایه‌های دوم الی پنجم است.

هر کتاب سواد خواندن مربوط به پایه‌های دوم تا پنجم حدود سی داستان دارد که مربوط به همه‌ی مباحثی‌ست که او در طی سال خوانده یا می‌خواند.

بعد از هر داستان چند سوال (معمولا چهار سوال) آمده است که برای سنجش درک مطلب توسط دانش‌آموز، آن هم به تفکیک حیطه‌های شناختی است.

پاسخ دادن درست به هر سوال یعنی در آن حیطه مشکلی ندارد.
پاسخ صحیح به همه‌ی سوال‌های یک درس، یعنی او وضعش در فهم و درک مطلب خوب است.

اما اگر یکی یا چند سوال را متوجه نشده است، در داستان‌های بعد (مباحث بعدی) توجه شما باید به آن حیطه باشد و سعی کنید خودتان هم مشابه با آن سوال (که مربوط به آن حیطه یا حیطه‌هاست) چند سوال اضافه کنید.

در مورد حیطه‌ها و نوع کار با کتاب حتما مقدمه‌ی کتاب را مطالعه کنید.
با این روش متوجه می‌شوید که اگر فرزند شما مشکلی در درک مطلب دارد مربوط به چه حیطه‌ یا حیطه‌های شناختی است.

🔷 ۲. اگر فرزند شما کلاس اول است.

قبل از دانش‌آموز، داستان مربوط به هر درس را بخوانید و به جز سوال‌هایی که در کتاب آمده است، سوال‌های دیگری نیز از او بپرسید که مربوط به داستان باشند.

درک مطلب و حیطه‌های شناختی

🔻 کتاب سواد خواندن بر همان مبنایی طراحی و تدوین شده است
که در آزمون جهانی پرلز برای سنجش درک مطلب به کار می‌رود.

یعنی دانش‌آموز داستانی را می‌خواند و سپس به چند سوال مربوط به آن داستان پاسخ می‌دهد.
هر کدام از سوال‌ها مربوط به یکی از حیطه‌های شناختی بلوم است.

➖ یکی از سوال‌ها (معمولا اولی) مربوط به حیطه‌ی دانش است. پاسخ این سوال عینا در متن داستان آمده است.
در صورتی که دانش‌آموز متن را به درستی و خوب خوانده باشد، برای پاسخ به این سوال نیاز به فکر زیادی ندارد.

➖ یکی از سوال‌ها نیز (معمولا دومی) مربوط به حیطه‌ی استنتاج است.
پاسخ این سوال در خود داستان نیست اما دو یا چند اطلاع در داستان وجود دارد که از کنار هم گذاشتن آن‌ها دانش‌آموز به پاسخ سوال می‌رسد.
مثلا در جایی از داستان نوشته شده «من دو روز دیگر به سفر خواهم رفت». در جای دیگری اشاره شده که آن روز یکشنبه است. پس اگر سوال شده که او در چه روزی به سفر می‌رود؟ مشخص است که روز سفر او سه‌شنبه است.

➖ یکی از سوال‌ها مربوط به حیطه‌ی تفسیر است. دانش‌آموز باید طبق نظر خود، قسمتی از داستان را که سوال شده تفسیر کند که مثلا دلیل آن کار یا واقعه چه بوده است.

➖ یکی از سوال‌ها نیز قدرت ارزیابی دانش‌آموز را به چالش می‌کشد که در پاسخ، باید مورد مشخصی از داستان یا کل آن را ارزیابی کند.

🔷 توجه:
هر پاسخی که دانش‌آموز می‌دهد، باید صحیح تلقی شود (به ویژه دو مورد آخر).
نباید پاسخ‌های او را تصحیح کنید. مگر آن‌که خودش بخواهد.
اما هم‌چنین شما از روی هر پاسخش متوجه می‌شوید که در متن‌ها و داستان‌های بعدی به کدام حیطه یا حیطه‌ها باید توجه بیشتری کنید.
البته باز هم نه به شکل تصحیح او. بلکه با ارائه‌ی سوال‌های بیشتری از آن حیطه‌ها.


برای تهیه ی کتاب های سواد خواندن می توانید از طریق لینک های زیر اقدام کنید. ارسال پستی کتاب های دبستانک به همه جای ایران رایگان است.

پاسخ به یک سوال متداول:

اگر الان تابستان است و فرزند شما کلاس اول است و از مهرماه به کلاس دوم می رود. ابتدا کتاب کلاس اول را کار کند. سپس کتاب کلاس دوم را کار کند. این رویه را برای سایر پایه ها نیز توصیه می کنیم.

شاهنامه برای کودکان 💚 کدام‌ شاهنامه‌ واقعا برای کودکان است؟

تاکنون ده‌ها مجموعه به نام «شاهنامه برای کودکان» منتشر شده است. اما کدام‌یک از این شاهنامه‌ها واقعا برای کودکان است؟

واقعیت چیزی‌ست که قابل اندازه‌گیری باشد. همگان بتوانند آن را اندازه بگیرند و به نتایج واحدی برسند.
چند تا از این شاهنامه‌ها را می‌توان ثابت کرد که واقعا برای کودکانند؟

➖ آیا این که سعی کنیم به زبان ساده بنویسیم کافی‌ست؟
آیا اصلا چیزی به نام «زبان کودکانه» وجود دارد؟

به دو دلیل، چیزی به نام زبان کودکانه در ایران نداریم:

  1. ساده بودن کلمات و جملات نزد هر کس سطح و معنایی خاص دارد. بنابراین هر کس با سلیقه‌ی و معلومات خود می‌نویسد.
  2. کودکان در مناطق مختلف ایران به زبان‌ها و لهجه‌های مختلف صحبت می‌کنند. حتی در تهران نیز زبان کودکانه در نقاط مختلف شهر یکسان نیست.
    یعنی شاهنامه و (اکثر کتاب‌های کودکان نیز) به زبانی نوشته می‌شوند که فقط در مناطقی خاص از چند شهر بزرگ ایران بین کودکان رایج است.

اما شاهنامه برای کودکان شاهنامه‌ای باید باشد که به زبان مشترک همه‌ی کودکان ایران نوشته شود.
این زبان مشترک چه زبانی‌ست؟

🔷 زبان مشترک همه‌ی کودکان ایران

همه‌ی کتاب‌های دبستانک به زبان مشترک همه‌ی کودکان ایران نوشته می‌شود.
می‌توان گفت و ادعا کرد که تنها شاهنامه‌ی کودکان، شاهنامه‌ی دبستانک است که به زبان مشترک همه‌ی کودکان ایران یعنی زبان کتاب‌های درسی نوشته شده است. زبانی که همه‌ی کودکان در سراسر ایران آن را بلدند.

🔷 هفت گام با فردوسی
در برنامه‌ی نشر دبستانک تحت عنوان «هفت گام با فردوسی» هفت مجموعه‌ی مختلف (و هر کدام با کارکردهای خاص) طراحی شده است که تاکنون گام‌های اول و دوم در دو مجموعه‌ی مختلف منتشر شده است.

در این دو مجموعه، قسمت‌های اسطوره‌ای و پهلوانی شاهنامه یعنی از کیومرث تا جنگ رستم و اسفندیار به شش قسمت تقسیم شده و هر قسمت در چند جلد متعلق به یکی از پایه‌های درسی است.

شاهنامه‌ی کلاس اول دبستان، شاهنامه‌ای‌ست که متن آن با کلمه‌هایی نوشته شده است که در کتاب‌های درسی کلاس اول آمده است.
شاهنامه‌ی کلاس دوم دبستان، ادامه‌ی شاهنامه‌ی اول است اما با کلماتی نوشته شده است که در کتاب‌های درسی کلاس دوم (و البته کلاس اول) آمده است.
به همین ترتیب است شاهنامه‌های پایه‌های سوم تا ششم که با کلمه‌هایی نوشته شده که در کتاب‌های درسی هر پایه (و قبل از آن) آمده است.
کلمه‌هایی که کودکان سراسر ایران، علیرغم این که با زبان‌های مختلفی صحبت می‌کنند اما با آن‌ها آشنایی دارند.
زیرا در کتاب‌های درسی‌شان وجود دارد و این کتاب‌ها در سراسر ایران یکسان هستند.

🔻 گام اول: ۳۰ جلد


کارکرد خاص شاهنامه‌ی دبستانک (گام اول) ارتقای سواد خواندن در دانش‌آموزان ایران است.
این مجموعه فاقد تصویر است و کودکان خود باید صفحه به صفحه، همان چیزی را که در هر صفحه خوانده‌اند (قسمتی از داستان را) هر طور که بلدند نقاشی کنند.
این کار باعث درک بیشتر متن خواهد شد. اصولا نقاشی کشیدن از هر کتابی که می‌خوانیم باعث افزایش سطح درک مطلب می‌شود.

دو کتاب اول برای کلاس اولی‌هاست. از آغاز ایران (کیومرث) تا پایان جمشید با کلمه‌هایی نوشته شده که در کتاب‌های درسی کلاس اول وجود دارند.

هفت کتاب بعدی برای کلاس دوم است: از ظلم هزار ساله‌ی ضحاک تا زال و رودابه. با کلماتی نوشته شده که در کتاب‌های درسی کلاس دوم (و البته کلاس اول) وجود دارند.

شش کتاب بعدی از به دنیا آمدن رستم تا پایان جنگ با سهراب برای کلاس سوم است. با کلماتی که در کتاب‌های درسی اول تا سوم وجود دارند.

شاهنامه‌های چهارم تا ششم دبستان نیز ادامه‌ی ماجرا را دنبال می‌کنند و هر کدام پنج جلد هستند. شاهنامه‌های این سه پایه نیز با کلمه‌هایی نوشته شده که در کتاب‌های درسی هر پایه (و قبل از آن) آمده است.

وجه تعاملی سی جلد شاهنامه‌ی دبستانک در ارسال نقاشی‌ها برای نشر است که درباره‌ی آن جداگانه خواهیم نوشت.

🔻 گام دوم با فردوسی: ۲۷ جلد برای شاهنامه خوانی کودکان


باز به همان ترتیب که شاهنامه‌ی هر پایه‌ی درسی با همان کلماتی است که در کتاب‌های درسی هر پایه (و قبل از آن) وجود دارند.
کارکرد این مجموعه «پرده‌خوانی»‌ست که به افزایش قدرت بیان و نیز اعتماد به نفس در کودکان منجر خواهد شد.

🔷 شاهنامه‌ی دبستانک شاهنامه‌ای واقعا برای کودکان است.

چگونه استعداد فرزندم را بشناسم؟

استعداد یعنی توان انجام یک کار بالاتر از میانگین عرفی که وجود دارد. استعداد ارثی-ژنتیکی و اکتسابی است. استعداد اکتسابی به شیوه‌های مختلف براساس تبار‌ شغلی، تربیت، فضای خانه و خانواده، محیط شهر و کشور و … بعد از تولد در کودک بوجود می‌آید که منجر به بروز و شکوفایی استعداد می‌شود. برای بروز و شکوفایی استعداد دو مرحله‌ی کاملاً جدا از هم وجود دارد. یکی تشخیص استعداد و دیگری پرورش آن است.

تشخیص استعداد

کودکان به دسته‌های بااستعداد، کم‌استعداد یا بی‌استعداد تقسیم نمی‌شوند. همه کودکان دارای استعداد هستند که با هم متفاوت است و باید کشف شود. بخاطر تفاوت انسان‌ها با هم یکسان‌سازی قابل قبولی بین آن‌ها پذیرفته نیست. هرکسی و هرگروهی با توجه به ویژگی‌های جسمی، ذهنی و تربیتی خودش عمل می‌کند.

یکی از مراحل تشخیص استعداد‌، آزاد و رها گذاشتن بچه‌ها است.

رها کردن آن‌ها و اجازه دادن به آن‌ها برای بروز توانایی‌شان بدون هیچ قید و بند اضافه است. اگر والدین خودشان آرزوی فوتبالیست شدن داشته‌اند؛ نمی‌توانند برای جبران ناکامی‌شان بچه‌ها را مجبور کنند که به دنبال فوتبال بروند. کاسپر اشمایکل، پسر پیتر اشمایکل افسانه‌ای مثل پدرش یک دروازه‌بان خوب است. استعداد فوتبال در او هم ارثی و هم اکتسابی است. نمونه‌ی آشناتر امیرعابدزاده دروازه‌بان فعلی تیم ملی که پسر احمدرضا عابدزاده دروازه‌بان سابق است. استعداد در او، هم جنبه ارثی و هم اکتسابی دارد. اما این مسئله درباره‌ی همه پدر‌ و‌ پسرها صدق نمی‌کند. مثلاً پسر یکی از فوتبالیست‌های خوب کشورمان در چند تیم‌ باشگاهی حضور داشت اما مثل پدرش نشد. چون استعداد و علاقه باید از درون بجوشد. که در پدر بود اما در پسر وجود نداشت. اما چیزی در درون امیر‌عابدزاده بود که می‌خواست مثل پدرش احمدرضا‌ عابدزاده نباشد. بلکه دوست داشت، خودش باشد و موجودیت مستقل داشته باشد. اما پسر احمد‌رضا عابدزاده بودن، باعث شد پله‌های ترقی را سریع‌تر طی کرده و از کودکی همراه پدر سر تمرین‌ها حاضر می‌شد و در بهترین محیط ممکن بزرگ شده بود. در کودکی همراه با پدرش ورزش کرد و زودتر از کودکان دیگر یاد گرفت. ولی این موضوع برای همه صدق نمی‌کند. برای همین می‌گویم که جنبه‌ی اکتسابی یک موضوع عام نیست. مثلا احمدرضا عابدزاده را عقاب آسیا می‌گفتند و به امیر لقب بچه عقاب داده بودند و بعدها گفتند بچه عقاب، عقاب شده است. درست است که همه‌ی بچه‌ عقاب‌ها، عقاب می‌شوند اما در جوامع انسانی این‌طور نیست که همه به سمت حرفه و استعداد پدرشان کشیده شوند. همه‌ی موزیسین‌ها، فرزند موزیسین ندارند یا همه‌ی شاعران، دختر یا پسرشان شاعر نمی‌شود بلکه چیزهای درونی دیگری برای شکوفا‌ شدن درونیات بچه‌ها نیاز است.

بچه ها باید رها اما زیر سایه‌ی مراقبت والدین بوده تا نشانه‌ها را بروز دهند.

مثلاً برای اینکه متوجه شوید بچه‌ای استعداد موسیقی دارد باید او را رها کرده اما زیر نظر بگیرید. زمانی متوجه می‌شوید که هوش موسیقیایی خوبی دارد که ادامه آهنگ را با ریتم‌های مشخص با دست و پا تکرار می‌کند. البته اشتباه نکنید؛ کلا کودکان موسیقی را بیش‌تر از بزرگسالان می‌فهمند. ۱۰ الی ۱۵ سال پیش یکی از بهترین و نوازندگان آمریکا که هزینه بلیط یک شب کنسرتش، هزار دلار بود در یک مترو به صورت ناشناس شروع به نواختن آهنگی کرد. چند دوربین مراقب او بودند چون می‌خواستند، عملکرد مردم را ببیند. اکثریت قریب‌ به اتفاق مردمی که هر شب برای شرکت در کنسرت‌هایش هزار دلار می‌پرداختند آن‌جا یک نگاهی به او می‌کردند و با عجله رد می‌شدند. بعضی از والدین که بچه‌ای همراه‌شان بود؛ دست والدین‌شان را می‌کشیدند و دوست‌داشتن آنجا بمانند. به همین دلیل است که می‌گویند بچه‌ها موسیقی را بهتر از بزرگسالان می‌فهمند. پس بچه‌ها را آزاد گذاشته و مراقب نشانه‌ها در او باشید. مثلاً بعضی از بچه‌ها در چهار سالگی خطی که میکشند، قوی است و شما متوجه استعداد نقاشی در او می‌شوید. فضا و محیط پرورش کودک نیز بر روی استعداد  بچه‌ها تاثیر می‌گذارد. اگر محیط با استعداد درونی بچه‌ها همراه باشد و شرایط هم فراهم باشد؛ آن استعداد بروز پیدا می‌کند. مثلا از سه کودک که در یک محیط پرورش می‌یابند؛ یکی به نقاشی، یکی به موسیقی و دیگری به چیز دیگری علاقه نشان می‌دهد و اگر استعداد و شرایط فراهم باشد، خودش پا جای پای شما می‌گذارد ولی اگر استعدادش مختلف باشد، شما باید متوجه شوید. در همه‌ی زمینه‌ها اینطور نیست که مثلا با ساخت چیزی با گل تشخیص دهید، فرزندتان استعداد مجسمه سازی دارد. لازم نیست که رشته‌ی دقیق هنری فرزندتان را تشخیص دهید که آیا ساز بادی خواهد زد یا خواننده خواهد شد. همین‌که هوش موسیقیایی او را تشخیص دهید، کافی است. در مورد نشانه‌های هنرهای دیگر در بچه‌ها مثل هنر تجسمی، نمایش، تئاتر و … باید به نشانه‌های او دقت کرد.

 بچه‌ها را رها و آزاد می‌گذاریم و او را به محیط‌های مختلف می‌بریم.

پرورش درست بچه‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که در محیط غنی قرار بگیرند. مثلا زمانی که بچه‌ها را تئاتر کودکان می‌بریم، به این خاطر نیست که در آینده هنرپیشه یا کارگردان تئاتر شود اما دیدن تئاتر و شنیدن موسیقی خوب برای همه لازم است. از همان کودکی می‌توانید، سلیقه اش را پرورش دهید. اعم از اینکه او بخواهد آن رشته را دنبال کند یا نکند؛ مهم این است که شما سعی کنید، سلیقه‌اش را افزایش دهید. اگر آهنگ سطح پایین در خانه‌تان پخش شود، سلیقه‌ی بچه‌ها حول همین آهنگ‌ها شکل می‌گیرد. سلیقه ابزار مهم استعداد است. زمانی که فرزندتان موسیقی خوب شنیده، تئاتر خوب ببیند، گالری نقاشی برود؛ موسیقی، تئاتر و نقاشی مثل یک آهنربایی عمل می‌کند که براده‌های آهن در وجود، جسم و ذهن فرزند شما با آهنربا همخوان می‌شود. این علاقه باعث می‌شود، دوباره به شما اصرار کند که به گالری نقاشی برویم و زمانی‌که به خانه برمی‌گردید، خودش شروع به خط خطی کردن می‌کند. این یعنی فرزند شما استعداد نقاشی دارد اما معلوم نیست که استعداد نقاشی‌اش در‌ حد حسین بهزاد است یا در‌ حدی است که از نقاشی‌ کردن لذت می‌برد. مهم این است که این علاقه و کشش در او پرورش یابد و به دنبالش رفته و شما هم امکانات را برایش فراهم کنید. در این صورت مثل امیر عابدزاده می‌شود که هم استعداد داشت و هم در محیط مساعد قرار گرفت. شاید شما استعداد نقاشی نداشته باشید اما فرزند شما اگر استعداد نقاشی داشته و زمانی که محیط و شرایط نقاشی را برای او فراهم ‌کنید، این امکان را در اختیارش گذاشته‌اید تا نقاش شود. شک نکنید، روزی هزاران استعداد خوب نقاشی، موسیقی و رشته‌های دیگر حتی در شهرهای بزرگ غبار فراموشی گرفته و پرورش پیدا نکرده است. همه‌ی این حرف‌ها برای این است که استعداد‌ها را به موقع شناخته شده و پرورش دهیم و بتوانیم آنها را در خط درست کشش درونی بچه قرار دهیم.

همه‌ی بچه‌ها بدون استثنا یک یا چند استعداد دارند.

هنر ما این است که قلاب ماهی‌گیری را در جای درست و به نحو صحیح بیاندازیم تا ماهی مناسب که همان استعداد بچه‌هاست را صید کنیم. بعضی بچه‌ها در کودکی خیلی راحت خم و راست می‌شوند. اطرافیان می‌گویند: « انگار در بدنش استخوان ندارد.» این بچه‌ها استعداد جسمی و ذهنی برای ژیمناستیک شدن را دارند. پس به دنبال نشانه‌ها در بچه‌ها باشید.

زمانی آرزوی والیبالیست‌های ایرانی این بود که در یک ست ژاپن را ببرند. تا اینکه مسئولین فدراسیون والیبال در ۲۰ الی ۳۰ سال پیش به این نتیجه رسیدند که ما فوتبالیست‌های خوبی داریم اما کوتاه‌قد هستند. بنابراین در یک سفر به نقاط زیاد ایران، تعدادی را شناسایی کردند که هم قد بلند و هم مستعد بودند. اکنون نسل جدید والیبالیست‌های ایران، آینده‌ی روشنی را نشان می‌دهند.

همین الان در بلوچستان، بوشهر، بندرعباس چند هزار نفر دارنده مدال طلایی دو میدانی المپیک زندگی می‌کنند که به کار دیگری مشغول هستند و راهی به میادین ورزشی پیدا نمی‌کنند. در حالی‌که از نظر بدنی و ذهنی، استعداد بسیار خوبی دارند. مثلا علی باغبان‌باشی قهرمان افسانه‌ای دومیدانی ایران به همین صورت شناسایی شد. زمانی‌که او را به اجبار به سربازی فرستادند به دلیل کاری که در محل اقامتش داشت، فاصله ۲۰ کیلومتر از سربازخانه به خانه را می‌دوید و بر می‌گشت.  بعد از اینکه متوجه شدند به جای تنبیه او را آموزش دادند. صدها هزار کودک وجود دارد که استعداد آنها مورد غفلت قرار گرفته است.