دیکته نوشتن- دیکته گفتن برای کلاس اولی‌ها

برای مادران و پدرانی که فرزندشان در نخستین سال دوره‌ی دبستان است، تقویت دیکته‌ کلاس اول از جمله مسایل مهمی‌ست که می‌خواهند فوت و فن آن را فرابگیرند تا بتوانند یاور و پشتیبان فرزندشان باشند. آن‌ها غالبا در گفت‌وگوهایشان با یکدیگر (سایر مادران و پدران) میگویند که برای بسیاری از آنان گاهی مشکل املای کلاس اول حل‌نشدنی جلوه می‌کند.

در جست‌وجوی کتاب مناسب به کجا می‌رسند؟

یکی از متداول‌ترین راه‌هایی که مادران و پدران (و معلمان) برای حل مشکل املانویسی دانش‌آموزان می‌پیمایند، جست‌وجوی بهترین کتاب دیکته‌ی شب کلاس اول است و به خصوص اگر با تبلیغی مواجه شوند که از کتاب دیکته‌ی شب دانلود رایگان خبر داده باشد بسیار خوشحال می‌شوند چون گمان می‌کنند که با دانلود کتاب دیکته‌ شب کلاس اول دیگر دغدغه‌ای بابت دیکته‌ شب کلاس اول ندارند و خیالشان از این بابت آسوده می‌شود.

این فضای استرس‌زا را ترک کنید

واقعیت این است که هیچ‌کدام از این دغدغه‌ها بر مبنای درستی بنا نشده است و هیچ کتاب خارق‌العاده‌ای وجود ندارد که بتواند دیکته‌ی دانش‌آموزان را بهتر کند. نوشتن و خواندن از یک جنس هستند و با هم ارتباط دارند. برای بهتر نوشتن باید بهتر خواند و زیادتر خواند و با تمرکز و علاقه خواند. البته تمرین هم برای نوشتن لازم است اما نه این‌که تمرین‌های خاص و عجیب و غریب برای بهبود دیکته نوشتن لازم باشد یا نیاز به روش‌های خاصی باشد که نوشتن دیکته را بهتر کند.

تقریبا همه‌ی روش‌هایی را که برای دیکته نوشتن توصیه می‌شود یا کتاب‌هایی را که خاص آموزش دیکته منتشر می‌شود می‌توان نادیده گرفت.

از همان‌ها که می‌خوانند، …

همان کتاب‌ها، داستان‌ها و روش‌هایی که برای تقویت روخوانی کلاس اول استفاده می‌شود، برای تقویت املای کلاس اول نیز قابل استفاده هستند و از متن‌های همان کتاب‌ها نیز می‌توانید برای گفتن دیکته به دانش‌آموزان استفاده کنید.

مثلا کتاب سواد خواندن کلاس اول می‌تواند بهترین کتاب برای دیکته گفتن هم باشد یا فلسفیدن کلاس اول یا گردشگری کلاس اول. این سه کتاب علاوه بر کاربرد در روان خوانی کلاس اول برای دیکته هم مناسب هستند.

متن‌های هر سه کتاب، می‌توانند برای گفتن املا استفاده شوند. به خصوص که این سه کتاب ویژگی مشترک مهمی نیز دارند که در صحیح نوشتن دیکته به دانش‌آموزان کمک می‌کند.

پیشروی تدریجی: نشانه به نشانه

متن‌های هر سه کتاب، به تدریج از متن‌های ساده و با کلمات کمتر به طرف متن‌های طولانی‌تر و با کلمات بیشتر می‌روند.

این پیشروی بر اساس نشانه‌هایی‌ست که در هر زمان، دانش‌آموزان درسش را گرفته و با آن‌ها آشنا شده‌اند.

متن‌های هر سه کتاب با کلماتی نوشته شده که در هر زمان، همه‌ی نشانه‌هایشان را بچه‌ها تا آن زمان خوانده‌اند.

این نوع پیشروی تدریجی و حساب شده باعث می‌شود که دانش‌آموز نیز به تدریج کاربرد آن‌ها را فرابگیرد و همان‌گونه که می‌تواند آن کلمات را به راحتی بخواند، به همان راحتی نیز می‌تواند همه‌ی آن‌ها را بنویسد.

چگونه دیکته بگوییم؟

نوعِ دیکته گفتن نیز در بهتر نوشتن دانش‌آموز موثر است. البته هر چه جلوتر برویم و دانش‌آموز نشانه‌ها و کلمات بیشتری را بخواند، این کار راحت‌تر خواهد شد.

۱٫ در درجه‌ی اول باید متنی که برای دانش‌آموز انتخاب می‌کنیم توانایی انگیزش علاقه در او را داشته باشد.

۲٫ لحن ما نیز باید به گونه‌ای باشد که بتواند از سوی دانش‌آموز به نحوی پذیرش شود که گویی داریم او را راهنمایی می‌کنیم که چگونه بنویسد.

۳٫ باید بتوانیم با مکث کافی، هر کلمه را به نحوی ادا کنیم که همه‌ی نشانه‌ها به گوش دانش‌آموز برسد و او بتواند ابتدا و انتهای هر کلمه را بفهمد و بتواند هر نشانه را جدا از نشانه‌ی قبلی یا بعدی تشخیص دهد.

۴٫ در حین دیکته گفتن، اگر دیدیم دانش‌آموز، کلمه یا کلماتی را غلط نوشت، به هیچ وجه به روی خودمان نیاوریم و به دیکته گفتن ادامه دهیم.

۵٫ بعد از پایان دیکته گفتن، متن را جلوی دانش‌آموز بگذاریم تا خودش دیکته را تصحیح کند و اگر دوست داشت به خودش نمره دهد.

۶٫ به او تاکید کنیم که نمره به هیچ وجه اهمیت ندارد.

۷٫ بعدا متن دیکته را (وقتی که خود دانش‌آموز نیست و نمی‌بیند) نگاه کنیم و غلط‌های آن را (چه در هنگام دیکته نوشتن و چه در هنگام تصحیح) در کاغذی یادداشت کنیم.

۸٫ در دیکته‌های بعدی سعی کنیم آن کلمه‌ها (و جمله‌ها) دوباره تکرار شوند.

۹٫ با چند بار تکرار قطعا دانش‌آموز با شکل صحیح آن کلمه آشنا می‌شود و خودش اشتباه خود را تصحیح می‌کند. بدون آن که بداند قبلا اشتباه داشته است.

در مقاله‌های دیگری، به اشتباه‌های متداولی که دانش‌آموزان هنگام دیکته نوشتن مرتکب می‌شوند خواهیم پرداخت.

توصیه می کنیم کتاب یادگیری متقاطع کلاس اول را هم ببینید. کتاب بسیار مفرح و جذابی برای مرور نشانه ها و نوشتن برای کلاس اولی هاست.

ارسال پستی رایگان به همه جای ایران

ارسال پستی کتابهای دبستانک به همه جای ایران رایگان است. حتی اگر فقط یک کتاب بخرید. با ثبت سفارش در سایت میتوانید به راحتی و سریع کتابهای خود را در نشانی خودتان دریافت کنید.

مطالب مرتبط

کتاب تقویت روخوانی کلاس اول

نقش مهم افزایش معلومات عمومی

روخوانی و تقویت روخوانی پل‌های مستحکمی هستند که دانش‌آموز را از خود به جهان می‌رسانند. روانخوانی نیز وقتی‌ست که این پل‌ها تبدیل به بزرگراه‌های چندبانده و عریض شده باشند و سرعت پیشروی به سوی جهان را بیشتر کنند.

پیش از این نوشته‌ایم که هر کتاب، یک کتاب تقویت روخوانی‌ست و هر متنی نیز متن برای تقویت روخوانی. در ادامه نیز بارها تاکید کردیم که این کارها باید از کلاس اول شروع شود و نوشتیم که برای آموزش روانخوانی کلاس اول، گذشته از کتاب‌هایی که در مطالب مختلف در سایت دبستانک معرفی کرده‌ایم، خواندن هر کتابی می‌تواند به تقویت روخوانی و روانخوانی او بیانجامد و البته شما به دلیل ارزشی که برای وقت و عمر فرزندتان قائل هستید دنبال بهترین کتاب‌ها خواهید گشت و چیزهایی مانند «بهترین کتاب روانخوانی اول دبستان رایگان» را جدی نخواهید گرفت. چون همان‌گونه که در مورد دانلود رایگان کتاب روان‌خوانی کلاس دوم گفتیم، پنیر مجانی فقط در تله موش پیدا می‌شود.

اما حالا می‌خواهیم نکته‌ای بسیار مهم را به بحث روخوانی و روانخوانی بیفزاییم و آن بهره‌ی اصلی‌ست که دانش‌آموز در هر پایه‌ای می‌تواند از تقویت روخوانی و روان‌خوانی خود ببرد. همان که در ابتدای متن گفتیم: رسیدن به جهان.

در واقع دانش‌آموز با هر کتابی که می‌خواند علاوه بر آن‌که روخوانی و سپس روانخوانی‌اش بهتر و بهتر می‌شود، معلومات جدیدی نیز پیدا می‌کند و کتاب به کتاب و متن به متن، معلومات عمومی جدیدی را می‌آموزد. فهمیدن چیزهای تازه، متقابلا به انگیزه‌ای قوی تبدیل می‌شود تا باز هم بخواند و هر روز چیزهایی بداند.

دانش‌آموزان وقتی از نزدیکانشان و از خواندن کتاب‌ها، چیزهای جدیدی یاد می‌گیرند، آموخته‌های جدید را در مدرسه با دیگر دانش‌آموزان به اشتراک می‌گذارند و باز هم چیزهای بیشتری یاد می‌گیرند و یاد می‌گیرند که افزایش معلومات عمومی را از راه‌های مختلفی می‌توانند جست‌وجو کنند.

تاثیر افزایش معلومات عمومی

همه‌ی علوم به طور تنگاتنگ با هم در ارتباط هستند. در هر علم، نیز همه‌ی اجزای آن با هم پیوند و هماهنگی دارند. بنابراین، هر چه که یاد می‌گیریم از همان موقع که یاد می‌گیریم به طور خود به خود، با همه‌ی قسمت‌های آن علم و نیز با همه‌ی علوم دیگر در ارتباط قرار می‌گیریم.

این ارتباط‌یابی و اتصال البته خود به خود منجر به آموختن چیزهای دیگر نخواهد شد اما وقتی تصمیم می‌گیریم درباره‌ی هر کدام چیزی بخوانیم، به ما کمک می‌کند تا مطلب بعدی و همین‌طور مطالب بعد از آن را بهتر و سریعتر یاد بگیریم و علاوه بر آن آموخته‌های قبلی را نیز با عمق بیشتر دریابیم.

پاسخ به پرسشی بسیار متداول

می‌دانیم که کار درست را باید از ابتدا درست انجام داد. بنابراین راهنمایی دانش‌آموزان به سوی خواندن و خواندن هر چه بیشتر باید از همان کلاس اول شروع شود. پس بخش مهمی از پاسخ به این پرسش متداول که «چگونه بچه‌ کلاس اول را تقویت کنیم؟» همین است که کاری کنیم که او علاقه‌مند به مطالعه شود و این علاقه‌مندی‌ا‌ش او را به جست‌وجو و تکاپو وا دارد که مدام بخواند تا هر روز چیزهای بیشتری یاد بگیرد و معلومات عمومی‌اش بیشتر شود و دنیا را بهتر بشناسد.

چون که صد آید، نود هم پیش ماست

وقتی دانش‌آموز چنین علاقه‌مندی‌ای را پیدا کند، آن‌گاه روخوانی‌اش و روان‌خوانی او بسیار بهتر می‌شود و همین بهتر شدن او را در خواندن کتاب‌های بعدی یاری می‌کند.

چنین دانش‌آموزی در پایه‌های بالاتر نیز این روحیه را در خود گسترش می‌دهد و جست‌وجو کردن را یاد می‌گیرد و مثلا در کلاس پنجم دبستان خودش می‌داند اگر به داستان خواندن علاقه‌مند است کتاب داستان مناسب کلاس پنجم چگونه کتاب‌هایی‌ست ولی اگر بدون این مقدمات به کلاس پنجم آمده است هنوز همه چیز تمام نشده و می‌تواند از همان‌جا شروع کند.

او برای شناخت و زندگی بهتر در جهان نیاز دارد مدام معلومات عمومی خود را بیشتر کند. نیاز دارد بخواند و بیاموزد و خوشبخت خواهد بود اگر به این روند علاقه‌مند شده باشد.

بهترین کتاب داستان برای کلاس پنجم

برای پنجمی‌های کتابخوان

مادران و پدران دانش‌آموزان کلاس پنجم، آرزو دارند که فرزند کتابخوان و اهل مطالعه‌ای داشته باشند. این دغدغه بخش مهمی از فکر آنان را در رسیدن به این هدف، شامل می‌شود.

بدیهی‌ست که تقویت روخوانی و تقویت روان‌خوانی، از جمله ملزومات این مسیر است. اصلا یکی از نشانه‌های کتابخوان شدن و اهل مطالعه بودن دانش‌آموز این است که او بتواند متن کتاب‌ها را به راحتی و سریع بخواند. اما چگونه می‌توانیم فرزندان را در این مسیر هدایت کنیم؟ چگونه می‌توانیم کتاب داستان مناسب کلاس پنجم را انتخاب و تهیه کنیم؟ این کتاب یا کتاب‌ها چگونه هستند و چه مشخصاتی دارند؟

از آن‌جا که کتاب‌های داستان انواع گوناگونی دارند، کدام نوع داستان برای فرزندان مناسب است؟

داستان‌های علمی- تخیلی

نخستین پرسشی که در این زمینه به ذهن مادر یا پدر می‌آید معمولا این است که آیا کتاب داستان مناسب کلاس پنجم باید از نوع داستان‌های علمی تخیلی باشد؟ تا بتواند برای دانش‌آموز کلاس پنجم مفید باشد و علاقه‌ی او را به درس و درس خواندن بیشتر کند؟ لزوما چنین نیست اما داستان‌های علمی تخیلی برای دانش‌آموزان مناسب‌تر می‌نماید. آیا واقعا چنین است؟

پاسخ مثبت دادن به این سوال، نمی‌تواند غلط باشد اما لزوما دارای شرایط لازم برای تشویق دانش‌آموز به کتابخوانی نیست.

آن‌چه هر داستانی (چه علمی باشد و چه نباشد) در همان وهله‌ی اول باید داشته باشد، جذابیت داستانی است. بدون این جذابیت، عناصر و مسیری که دوست دارید طی شود، بی‌فایده می‌مانند. جذابیت و کشش داستانی تضمین‌کننده‌ی پیگیری دانش‌آموز برای کتاب‌های بعدی‌ست.

در مورد کتاب‌های با پایه‌ی علمی این جذابیت داستانی باید چند برابر باشد. زیرا در بسیاری مدارس، درس‌ها و علم به صورتی خشک و غیرجذاب ارائه می‌شود. اگر داستان علمی حتی با وجود جنبه‌ی تخیلی جذاب و پر از ماجراهای خواندنی باشد و دانش‌آموز را به یاد همان نوع درس دادن‌ها بیندازد، خیلی زود آن را کنار می‌گذارد و دنبال کتاب‌هایی مشابه با آن هم نمی‌گردد.

متاسفانه اکثر داستان‌های علمی و تخیلی موجود به بهانه‌ی تخیلی بودن انواع و اقسام موضوع‌های به ظاهر علمی را بر پایه‌ی تخیلی معیوب و حتی زیان‌بار به خورد دانش‌آموزان می‌دهند.

بدیهی‌ست که داستان‌های علمی تخیلی، نمی‌تواند کاملا منطبق بر علم و بر اساس واقعیات باشد. تخیل عنصر لازم برای چنین داستان‌هایی است. اما تخیلی که واقعا تخیل باشد نه قرار دادن مشتی عناصر و ماجراهای صرفا عجیب و غریب و پر سر و صدا که توهم جذابیت را ایجاد می‌کنند و صرفا بر مبنای گیج و شگفت‌زده کردن مخاطب، داستان را جلو می‌برند.

در سال‌های اخیر تعداد آن دسته از فیلم‌های علمی تخیلی (و انیمه‌ها) که واقعا تخیل مخاطب را ورز می‌دهند نسبت به گذشته بسیار بیشتر شده است. در مورد داستان‌ها اما نسبت داستان‌های واقعا تخیلی نسبت به انبوه مطلق کارهای سطحی و توخالی هنوز بسیار کم است. یعنی کارهایی که نویسندگانشان هنوز فکر می‌کنند علمی تخیلی یعنی ردیف کردن چیزهای عجیب و غریب در کنار یکدیگر. در این زمینه، می‌توانیم کتاب «شیمین» را توصیه کنیم.

شیمین که نام شخصیت اصلی ماجراست در واقع مخفف داستان‌های شیرین شیمی است. هدف این کتاب علاقه‌مند کردن دانش‌آموز به مباحث و مفاهیم شیمی به دانش‌آموزان دبستانی است. البته بدون این‌که سعی کند شیمی را آموزش دهد. دانش‌آموزانی که کتاب شیمین را خوانده باشند، بعدها وقتی در دبیرستان با آن مفاهیم شیمی مواجه شوند، احساس قرابت و آشنایی و علاقه به آن مفاهیم خواهند داشت.

شیمین را نشر دبستانک چاپ کرده است و چنان‌چه در سایت دبستانک dabestanak.com آن را سفارش دهید برایتان ارسال می‌شود. البته ارسال پستی همه‌ی کتاب‌های دبستانک رایگان است و هزینه‌ی دیگری دریافت نمی‌شود.

بهترین کتاب داستان برای کلاس پنجم کتابی است که علاوه بر جذاب بودن و داشتن کشش داستانی دربرگیرنده واژگان و مفاهیمی باشد که برای فرزند کلاس پنجمی شما مناسب باشد.

در این مطلب قصد داریم چند تا از بهترین کتابهای داستانی برای کلاس پنجم را به شما معرفی کنیم.

با کلیک روی هر کتاب نیز میتوانید به صفحه آن محصول بروید و توضیحات و بخشی از تصاویر داخل آن کتاب را مشاهده کنید.

کتاب داستان کوتاه سواد خواندن کلاس پنجم دبستان

کتاب سواد خواندن برای پایه‌ی پنجم دبستان بر اساس داستان‌های مولانا نوشته شده است. یعنی در این کتاب برای هر یک از فصل‌ها و مباحث کتاب‌های درسی علوم و ریاضی، یک داستان ویژه طبق  مفهوم همان فصل کتاب درسی، از مثنوی مولوی انتخاب شده است و با واژگانی بازنویسی شده که برای کلاس پنجمی‌ها آشناست. یعنی آن واژه‌ها را در کتابهای درسی اول تا پنجم دبستان دیده و خوانده‌اند.

در پایان هر داستان نیز تعدادی پرسش مطرح شده است که پاسخ به آن‌ها می‌تواند به تقویت درک مطلب کلاس پنجمی‌ها کمک کند. متن‌ها به نحوی لایه‌بندی شده‌اند (در حدّ امکان) که بتوانند با حیطه‌بندی آزمون بین‌المللی پرلز (که پرسش‌ها طبق آن‌ها هستند) انطباق داشته باشند. هر کدام از پرسش‌ها مرحله‌ای از دانش و درک و تفسیر و ارزیابی را پوشش می‌دهند.

متن‌ها از نظر واژه‌ها و مفاهیم با متن کتاب‌های درسی هر پایه، تطبیق داده شده‌اند.

توجّه کنید: نمی‌گوییم متن‌ها ساده شده‌اند. ساده‌شدن متن، مقوله‌ای دیگر است و به گمان ما دقیق هم نیست. بلکه می‌گوییم: «تطبیق داده شده‌اند.» یعنی این‌که دانش‌آموز با واژه‌ها و مفاهیمی سروکار دارد که در کتاب‌های درسی آن‌ها را دیده است (یا باید دیده باشد!) و البتّه در هر داستان، یکی دو واژه‌ی اضافه نیز وجود دارد که معنی شده‌اند تا گنجینه‌ی واژگان دانش‌آموز غنی‌تر شود.

کتاب داستانی بلند شیمین (داستانهای شیرین شیمی)

مطالب پربازدید:

کتاب تقویت روخوانی کلاس اول

جدول کودکانه

یکی از بهترین کارها برای تقویت روخوانی کلاس اول

حل جدول کلاس اول یکی از بهترین کارهاییست که میتوان برای تقویت روخوانی کلاس اول انجام داد. به شرطی که دانش‌آموز کلاس اولی بتواند همه‌ی کلماتی را که جدول با آن طراحی شده است را بخواند و جواب سوال‌ها را پیدا کند.

انجام این کار چطور ممکن است؟

اگر یک دانش‌آموز کلاس اولی بخواهد یک جدول کلمات متقاطع را خودش حل کند، باید به چند نکته توجه کنیم.

۱٫ همه‌ی کلمات جدول باید جزو کلماتی باشند که کودک کلاس اولی بتواند آن‌ها را بخواند.

یعنی اگر درس فارسی آن‌ها در مدرسه به درس پنجم رسیده، همه‌ی کلمات جدول کلاس اول باید فقط با نشانه‌هایی ساخته شوند که آن‌ها را تا درس پنجم خوانده اند. یعنی: آ ب اَ د م س او ت ر ن

آیا جدولی وجود دارد که همه‌ی کلمات آن با همین ده صدا ساخته شده باشد؟

و تازه در درس بعدی چه؟ در درس هشتم چه؟ و … آیا چنین جدول‌هایی یافت می‌شوند؟

۲٫ بتواند کلمات را با صداهایشان در جدول بنویسد.

از آن‌جا که دانش‌آموزان کلاس اول، کلمات را با -َ و -ِ و -ُ و … می‌نویسند، جدول کودکانه کلاس اول باید به گونه ای باشد که این صداها را نیز در خود داشته باشد. آیا طراحی چنین جدولی مقدور است؟

۳٫ بتواند شرح جدول را به راحتی متوجه شود.

همچنین، به جز کلمات جدول که دانش‌آموز باید بتواند بخواند، موضوع دیگری هم وجود دارد. برای هر جدول کلمات متقاطع تعدادی جمله نوشته می‌شوند که شرح جدول هستند. کسی که می‌خواهد یک جدول را حل کند، باید آن جمله‌ها را بخواند و برای هر یک از آن‌ها کلمه‌ای را پیدا کند که باید در جدول نوشته شود. مساله این است که دانش‌آموز کلاس اولی که مثلا تا درس چهارم، پنجم یا ششم خوانده، چگونه می‌تواند آن جمله‌ها را بخواند؟ آیا جدولی وجود دارد که شرح آن طوری باشد که او بتواند آن را بخواند؟

۴٫ بتواند از طریق حل جدول روخوانی خود را تقویت کند.

علاوه بر همه‌ی این‌ها و به فرض که هر سه مساله بالا را حل کردیم، آیا حل جدول می‌تواند به تقویت روخوانی دانش‌آموز کمک کند؟ چگونه بچه‌ کلاس اول را تقویت کنیم؟

پاسخ همه‌شان مثبت است

بله. جواب همه‌ی سوال‌هایی که در قسمت پیشین پرسیده شد، مثبت است. یعنی چنین جدول‌هایی پیدا می‌شوند که همه‌ی آن ویژگی‌های لازم را داشته باشند. اگر چنین است، آن جدول‌ها کجا هستند؟

در کتاب یادگیری متقاطع اول دبستان

کتاب یادگیری متقاطع اول همه‌ی ویژگی‌هایی را که در بالا اشاره کردیم، دارد.

الف. کتاب ۲۲ جدول برای ۲۲ درس کتاب درسی فارسی کلاس اول دارد. یعنی برای هر درس یک جدول جداگانه‌ طراحی شده است.

این جدول‌ها از جدول‌های خیلی ساده شروع می‌شود (چون در ابتدای کار دانش‌آموز کلاس اول نشانه‌های زیادی را نخوانده‌ است) و به تدریج که درس فارسی جلو می‌رود، جدول‌ها بزرگتر می‌شوند.

ب. در این جدول‌ها برای -َ و -ِ و -ُ و … هم خانه‌های مخصوص در جای خود پیش‌بینی شده است.

پ. شرح جدول‌ها به صورت تصویرهای رنگی و جذاب هستند و از کلمات استفاده نشده است.

ت. به این دلیل که دانش آموز با نشانه‌های هر کلمه آشنا می‌شود و آن‌ها را جدا جدا می‌خواند و ثبت می‌کند (کاری که از خواندن معمولی یک کلمه دشوارتر است) به تدریج و جدول به جدول با نظام و ساختار همه‌ی کلمات آشنا می‌شود.

و همین ویژگی به تقویت روخوانی او می‌انجامد.

علاوه بر این‌ها، یادگیری کلمه‌ها به این ترتیب باعث می‌شود که مهارت کودک در روان‌خوانی کلاس اول هم بسیار بیشتر شود.

در ادامه نمونه ای از جدولهای کتاب یادگیری متقاطع اول دبستان انتشارات دبستانک را می بینیم. با توجه به توضیحات بالا یادگیری متقاطع اول دبستان می تواند کتاب تقویت روخوانی کلاس اول نیز باشد.

مروری بر روش‌های تقویت روخوانی کلاس دومی‌ها

در یادداشتی تحت عنوان «پنیر رایگان برای کلاس دومی‌ها» با اشاره به این که تعدادی از مادران و پدران یا حتی برخی معلمان در پی دانلود رایگان کتاب روان‌خوانی کلاس دوم بودند، ضرب‌المثلی را یادآوری کردیم که بسیار مربوط به آن موضوع است: «پنیر رایگان، فقط در تله‌موش است.» و شرح دادیم که چرا نباید به دنبال چنین خدمات رایگانی بود و تاکید کردیم تقویت روخوانی کلاس دوم (یا هر پایه‌ی دیگر) باید از راه‌های درست آن صورت بگیرد.

البته هم‌چنین در این مورد و در شرح راه‌های درست، یادداشت‌های متعددی در سایت دبستانک قرار داده‌ایم که با خواندنشان می‌توان در این مسیر، راحت و با روحیه‌ی شاد جلو رفت. اما در این یادداشت می‌خواهیم مروری (خلاصه) داشته باشیم تا بدانیم چه‌طور روخوانی کلاس دوم را تقویت کنیم.

مرور نکات مهم

۱٫ تهیه‌ی متن برای روخوانی کلاس دوم. این متن‌ها باید هم جذاب باشند و هم ساده و کوتاه و حتما باید از کتاب‌هایی استفاده کرد که همه‌ی متن‌هایشان با زبان معیار باشد. یعنی زبان نوشتاری ساده مانند کتاب‌های درسی.

۲٫ برای بهتر شدن روخوانی کلاس دوم و برای گرفتن نتیجه‌ای بهتر، از مرور کلاس اول شروع کنید تا نتیجه‌ی بهتری بگیرید. (داستان‌های جذاب + حل جدول کلاس اول به ازای هر نشانه).

با یک بار مرور سریع در طی حدود یک ماه می‌توانید نشانه به نشانه، مشکلات ادراکی او را در این زمینه رفع کنید.

۳٫ برای مورد بالا (مرور کلاس اول) سه کتاب از انتشارات دبستانک به کارتان خواهد آمد:

سواد خواندن اول، فلسفیدن اول و یادگیری متقاطع اول (جدول کلاس اول)

۴٫ همان عنوان‌های کتاب‌های مورد قبل (اما برای کلاس دوم) می‌تواند بهترین متن‌ها را برای تقویت روخوانی کلاس دوم در اختیارتان بگذارد تا بتوانید درس به درس و مبحث به مبحث همراه برنامه‌ریزی درسی‌اش جلو روید. یعنی در هر مبحث، بهترین‌ها و جذابترین متن برای تقویت روخوانی را دارید. (داستان‌های کلیله و دمنه در کتاب سواد خواندن دوم/ متن‌های چالشی فلسفیدنی در کتاب فلسفیدن دوم/ جدول کودکانه برای هر مبحث درسی در کتاب یادگیری متقاطع دوم)

۵٫ ضروری‌ست از ارتباط افقی دروس دوم ابتدایی استفاده کنید. تا جایی که می‌توانید موارد و مصداق‌های آن‌را پیدا کنید.

این کار به تقویت روخوانی کمک می‌کند و پس از آن می‌توانید در تقویت روان‌خوانی کلاس دوم از همان‌ها استفاده کنید. سعی کنید وقت بگذارید و این ارتباط‌ها را پیدا کنید. یعنی برای هر مبحث درسی در هر کدام از کتاب‌ها که دارید کار می‌کنید، جست‌وجو کنید که در سایر کتاب‌های همان پایه، همین موضوع در کجاها (و از زاویه‌ی نگاه آن درس‌ها) آمده است.

۶٫ با استفاده از داستان‌های شاهنامه کار را ادامه دهید و سطح خواندن و میزان درک او را بالا ببرید. بهترین کتاب شاهنامه برای کودکان، که کاملا بهترین بودن و برتری‌اش قابل مشاهده است، کتاب‌های شاهنامه‌ی دبستانک است. در این کتاب‌ها برای بازگردانی و نقل داستان‌ها، فقط از کلمات کتاب‌های درسی کلاس دوم (و کلاس اول) استفاده شده است و به جز تقویت روخوانی، سواد خواندن دانش‌آموزان را نیز افزایش می‌دهد.

دو نکته‌ی مهم

الف. همین شش مرحله و همین روش را می‌توانید برای تقویت روخوانی کلاس سوم انجام دهید. (البته با کتاب‌های دبستانک برای سوم) و تقویت روخوانی کلاس چهارم (با کتاب‌های کلاس چهارم)

با این تفاوت که از کلاس سوم به بعد می‌توانید در انتخاب و تهیه‌ی متن‌ها از کتاب‌هایی نیز بهره ببرید که با زبان محاوره‌ای نوشته شده‌اند و لازم نیست فقط در زبان معیار باقی بمانید. دانش‌آموز باید بتواند هر متنی را به هر دو شکل نوشتاری و محاوره‌ای بخواند و درک کند.

ب. همان‌طور که سال گذشته از کتاب‌های دبستانک برای کلاس اول، به عنوان کتاب روانخوانی کلاس اول نیز استفاده کردید تا به تقویت روان‌خوانی کلاس اول بپردازید امسال نیز از کتاب‌های دبستانک برای کلاس هم‌چنین می‌توانید به عنوان کتاب روانخوانی دوم دبستان برای تقویت روان‌خوانی کلاس دوم استفاده کنید و سال بعد نیز از کتاب‌های دبستانک سال سوم در تمرین برای روان‌خوانی کلاس سوم بهره‌ی فراوان ببرید.

پنیر رایگان برای کلاس دومی‌ها؟

کسانی که در پی «دانلود رایگان کتاب روان خوانی کلاس دوم» هستند شاید این ضرب‌المثل را نشنیده باشند که: پنیر رایگان را فقط در تله‌موش می‌توان یافت.

هر کتابی که منتشر می‌شود یا حتی قبل از چاپ، چه آموزشی باشد یا نباشد، از مراحل گوناگونی می‌گذرد: پژوهش، نگارش، ویراستاری، تصویرگری و … بعد هم که نوبت خرید کاغذ و چاپ مطالبی می‌رسد که نگاشته و پیراسته شده‌اند.

انجام هر کدام از مراحلی که نام بردیم، هزینه‌های معینی دارد. حتی اگر آن کتاب به چاپ هم نرسد، تدوین آن تا قبل از مرحله‌ی چاپ مستلزم صرف هزینه‌های قابل ملاحظه است. آن وقت چه‌طور می‌شود که کسی می‌تواند کتاب نشر خود را به رایگان در اینترنت بگذارد که دانلود شود؟

هدف از چنین کاری چه می‌تواند باشد؟

در هر زمینه‌ای اگر کسی شاغل حرفه‌ای باشد، نمی‌تواند محصولاتش یا خدماتش را بدون هیچ محدودیتی رایگان عرضه کند. زیرا قاعدتا باید زندگی‌اش از همان محل تامین شود. (این در شرایطی و برای مناطقی این کار انجام شود، بحث دیگری‌ست)

و اگر شاغل حرفه‌ای نباشد، بدیهی‌ست که ملزومات و دانایی حرفه‌ای آن کار را ندارد و حتی اگر رایگان هم عرضه کند، چیزی نیست که به کار آید.

 به همین دلیل حتی قبل از آن که بدانیم چه کتابی را می‌توان به این صورت دانلود رایگان کرد، می‌توان فهمید که آن کتاب‌ها نه برای تقویت روخوانی و نه برای هیچ وجه آموزشی دیگری به کار نمی‌آید.

هر کاری و من‌جمله تقویت روان‌خوانی را باید از راه‌های مناسب و حرفه‌ای پیش برد. وقت و نیروی فکری فرزندانمان را حرام کارهای تبلیغاتی و ترفندهای بیزنسی چند کاسب نکنیم.

در ادامه چند کتاب برای تقویت روخوانی کلاس دوم میبینیم.

روخوانی برای کلاس دومی‌ها

برای تقویت روخوانی کلاس دوم،

پس از مرور کلاس اول برای پایه‌ دوم، که به روان خوانی کلاس اول می‌انجامد،

روخوانی کتاب فارسی کلاس دوم نخستین قدم است.

حل جدول

پس از آن، در انتخاب متن روخوانی کلاس دوم، می‌توان حل جدول کلاس دوم ابتدایی را در برنامه قرار داد. در این مورد، کتاب یادگیری متقاطع خشت دوم (که در همین صفحه معرفی شده است) انتخاب خوبی است. به ویژه آن که هر جدول آن به یکی از مباحث کتاب‌های درسی کلاس دوم اختصاص دارد و بودن هر فصل کتاب در جدول، تمرکز دانش‌آموز را برای یادگیری واژگان مورد نظر (که برخی‌شان جدید هستند) بیشتر می‌کند.

کتاب‌های بعدی

در ادامه‌ی کار و انتخاب متن برای تقویت روخوانی می‌توان کتاب‌های سواد خواندن و فلسفیدن را به دانش‌‌آموز معرفی کرد (که اطلاعاتشان در همین صفحه آمده است.)

پس از این دو کتاب (یا در صورت علاقه‌ی دانش‌آموز) می‌توان کار روی کتاب شاهنامه برای کودکان را برنامه‌ریزی کرد.

نقش مهم شاهنامه

اطلاعات شاهنامه‌ی دبستانک (که برای کلاس دومی‌هاست) نیز در همین صفحه آمده است.

یادآوری می‌کنیم که شاهنامه‌ی دبستانک تنها شاهنامه برای کودکان است که واقعا برای کودکان تدوین و چاپ شده است و این نکته را می‌توان به طور علمی بررسی کرد و دید.

زیرا همه‌ی واژگان کتاب‌های شاهنامه‌ی دبستانک برای کلاس دوم همان کلمه‌ها و واژگانی است که در کتاب‌های درسی کلاس دوم استفاده شده و کار با شاهنامه‌ی دبستانک می‌تواند همه‌ی آن‌ها را برای دانش‌آموز مرور و در ذهنش تثبیت کند.

و … روانخوانی

این کتاب‌ها که اشاره شد هم‌چنین می‌توانند برای مهارت در روان‌خوانی نیز بسیار موثر باشند و هر کدام از آن‌ها کتاب روانخوانی دوم دبستان به‌شمار می‌آیند.

برای پایه‌های دیگر

روشی که در این یادداشت گفته شد، عینا می‌تواند در مورد پایه‌های دیگر دبستان نیز به کار رود. البته هر کدام با کتاب‌های مخصوص پایه‌ی خود.

مثلا مشابه همین کتاب‌ها که برای کلاس سوم نیز تدوین و چاپ شده است می‌توانند برای تقویت روخوانی کلاس سوم به کار بروند و نیز مشابه همین کتاب‌ها برای چهارم دبستان نیز چاپ شده که برای تقویت روخوانی کلاس چهارم استفاده شوند.

مرور همیشه لازم است

مرور و مرور

مرور کلاس اول، در پایه‌ی دوم و در ابتدای سال تحصیلی، از کارهای مهمی‌ست که برای تقویت روخوانی کلاس دوم و پس از آن برای تقویت روانخوانی کلاس دوم باید انجام داد.

در واقع مرور کلاس اول باید از ماه سوم همان کلاس اول شروع شود و هر هفته درس‌های قبلی مرور شود تا هم به تقویت روخوانی کلاس اول منجر شود و هم دانش‌آموز بتواند در روان‌خوانی کلاس اول نیز تسلط و مهارت لازم را بیابد.

اگر این مرور به دفعات و در کلاس اول انجام شده باشد (حداقل هر دو هفته یک‌بار) در پایه‌های بعدی کار دانش‌آموز در روخوانی و روان‌خوانی بسیار راحت‌تر و با نتیجه‌ی بهتری خواهد بود.

ویژگی‌های مرور خوب کلاس اول

۱٫ انتخاب متن روخوانی با متن‌های جدید و جذاب که بتواند علاقه‌مندی دانش‌آموز را برانگیزد.

۲٫ در خود کلاس اول و در شش ماه نخست فقط روی نشانه‌هایی تمرکز کنید که تا آن زمان خوانده است.

۳٫ واژه‌های جدید (البته با نشانه‌های خوانده شده) را با آهنگ و به طور ریتمیک و با دست و کف زدن و در فضایی شاد و همراه با او بخش کنید و از او بخواهید صداهای هر بخش را بکشد.

۴٫ با واژه‌های جدید، جمله‌های عجیب و غریب و خنده‌دار بسازید و بگویید تا او کاربرد هر واژه را (و معنی آن را) کاملا متوجه شود. از او نخواهید جمله بسازد اما اگر خودش از شما تقلید کرد، تشویقش کنید تا انگیزه داشته باشد  دنبال جمله‌های خنده‌دارتر بگردد. نه به عنوان انجام تکلیف، بلکه برای تفریح و شادی.

مرور کلاس اول برای پایه دوم

سعی کنید تا می‌توانید متن‌های ساده، کوتاه و جذاب پیدا کنید و در دفترچه خودتان تعداد بارهایی را که هر نشانه در آن متن‌ها بوده و تاکید کرده‌اید بنویسید تا اگر نشانه‌هایی مورد غفلت قرار گرفته بود، جبران شود.

مرور پایه اول در پایه‌های بالاتر

در مورد برخی دانش‌آموزان به ویژه در مناطقی که زبان مادری‌شان فارسی نیست، در پایه‌های بالاتر و حتی گاه در پنجم و ششم نیز مرور کلاس اول و آموزش مجدد نشانه‌های زبان فارسی ضروری‌ست.

شیوه‌ی کار در پایه‌های بالاتر شبیه همان است که در مورد پایه‌ی دوم گفته شد.

دفترچه‌ی مصور واژگان

برای دانش‌آموز دفترچه‌ی کوچکی تهیه کنید تا هر واژه‌ای جدید را که یاد می‌گیرد، در آن یادداشت کند.

در هر صفحه فقط یک واژه را بنویسد و در همان صفحه نیز به سلیقه‌ی خود نقاشی بکشد. درباره‌ی آن واژه یا داستانی که آن واژه را به یادش می‌آورد.

کوچک بودن دفترچه، نقاشی‌ها را کوچک‌تر و کشیدن آن‌ها را آسان‌تر می‌کند. دانش‌آموز خسته نمی‌شود و ذوقش کور نمی‌شود. دفترچه‌ی او را با شور و شعف در حضور خودش به دیگران نشان دهید. بگذارید او ببیند که چقدر از کار او لذت می‌برید. هرچه شما بیش‌تر لذت ببرید یادگیری او بهتر می‌شود. این نکته را می‌توانید سرافرازانه آزمایش کنید.

برای آمادگی دانش‌آموز در ریاضی کلاس چهارم در ابتدای سال تحصیلی

تقریبا همه‌ی دانش‌آموزان می توانند برنامه‌ی درسی خود را در ریاضی به خوبی پیش ببرند و کیفیت بسیار خوبی در یادگیری مفاهیم درسی ریاضی در این پایه داشته باشند. شرط اول برای انجام موفقیت‌آمیز این کار، مرور ریاضی سوم برای ورود به چهارم است. این کار هم چنین به تقویت روخوانی کلاس سوم نیز می‌انجامد. یعنی کتاب ریاضی به خوبی یک متن برای تقویت روخوانی است.

برای مرور موفق ریاضی سوم

ابتدا روی عنوان‌های فصل‌های مختلف و تیترهای مربوط به هر فصل کتاب درسی کلاس سوم تمرکز کنید. یک بار از ابتدا تا انتهای کتاب سوم را (فقط عنوان‌های سرفصل‌ها و تیترهای هر فصل را) مور کنید. این کار باعث می‌شود که بتوانید ارتباط افقی مفاهیم درسی مباحث ریاضی کتاب سوم را با کتاب‌های علوم و ریاضی سوم دبستان به یاد آورید و نیز هنگامی که بعدا کتاب درسی ریاضی کلاس چهارم را می‌بینید، متوجه ارتباط عمودی مباحث درسی کلاس سوم با مباحث ریاضی کتاب چهارم شوید.

ارتباط‌های افقی و عمودی چیست؟

هر یک از مباحث درسی در کتاب‌های هر پایه، با برخی از مباحث درسی سایر درس‌های همان پایه ارتباط افقی دارد. یعنی در مطالب آن مباحث به نحوی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع ارتباط باعث می‌شود دامنه‌ی یادگیری دانش‌آموز گسترش یابد و بینش همه‌جانبه‌تری پیدا کند.

ارتباط عمودی مباحث درسی یعنی این‌که هر یک از مباحث درسی در هر کتاب درسی، با برخی از مباحث همان درس در پایه‌های دیگر ارتباط دارد. یعنی همان بحث با عمق بیشتری بررسی شده است. ارتباط عمودی باعث می‌شود که عمق یادگیری دانش‌آموز بیشتر شود.

در مطالعه یا مرور هر یک از مباحث درسی (به ویژه در ریاضی) توجه به ارتباط‌های عمودی برای تعمیق یادگیری ریاضی بسیار مهم است.

ادامه‌ی مرور ریاضی سوم

پس از آن‌که دانش‌آموز همه‌ی عنوان‌ها و تیترهای ریاضی سوم را از ابتدا تا انتها مرور کرد، حالا نوبت مرور متن‌های زیر هر تیتر است. ضروری است که شما علاوه بر آن با عنوان‌های هر فصل و تیترهای آن در کتاب ریاضی چهارم آشنا شده باشید تا در مرور هر مبحث، بتوانید روی ارتباط‌های عمودی و افقی هر مبحث از ریاضی سوم با مباحث درسی ریاضی چهارم تاکید کنید.

چند مثال می‌زنیم:

۱٫ فصل سوم ریاضی سوم دبستان با فصل دوم ریاضی چهارم دبستان ارتباط عمودی دارد. در کلاس سوم دانش‌آموز با مفهوم کسر آشنا می‌شود و کاربرد آن را در اندازه‌گیری یاد می‌گیرد. سپس او می‌تواند به تساوی کسرها دقت کند تا متوجه شود که کدام کسرها با هم مساوی هستند. در نهایت او یاد می‌گیرد که کسرها را با هم مقایسه کند که کدام کسر از کسر دیگر کوچک‌تر یا بزرگ‌تر است.

در کلاس چهارم پس از مرور مفهوم کسر و آشنایی بیش تر، به یادگیری عملیات مربوط به کسرها (جمع و تفریق و سپس ضرب) می‌پردازید.

بنابراین هنگام مرور فصل سوم کتاب درسی ریاضی سوم دبستان باید توجه داشته باشید که یادگیری مفاهیم تساوی کسرها و مقایسه‌ی کسرها به چه نحو در فهم مباحث کلاس چهارم  کمک می‌کند و برای عملیات کسری از آن استفاده می‌شود.

به این ترتیب مرور ریاضی سوم دبستان برای یادگیری ریاضی چهارم مفید بسیار مفید است.

۲٫ فصل هفتم ریاضی سوم (آمار و احتمال) با فصل هفتم ریاضی چهارم ارتباط عمودی دارد. در کلاس سوم دانش‌آموز با جدول داده‌ها و مفهوم احتمال آشنا می‌شود. سپس نمودار دایره‌ای را یاد می‌گیرد. مرور این قسمت باعث می‌شود که او فصل هفتم کتاب ریاضی چهارم را که مربوط به نمودار خط شکسته و تعمیق مفهوم احتمال است، بهتر یاد بگیرد.

به همین ترتیب، دانش‌آموز می‌تواند یکی‌یکی فصل‌های ریاضی سوم را با توجه به ارتباط‌های عمودی و افقی آن با کتاب‌های سوم و چهارم مرور کند.

کتابهای دبس نامه ریاضی سوم و چهارم انتشارات دبستانک را در ادامه می بینید.

این کتاب ها برای مرور و یادگیری ریاضی در طول سال تحصیلی بسیار مفید هستند.

با کلیک روی هر کتاب، می توانید توضیحات و بخشی از داخل کتاب را مشاهده کنید.

ارتباط گردشگری و موزه‌ها

شاید قبلا با شش کتاب گردشگری آشنا شده باشید. به هر حال در همین صفحه می‌توانید به آن‌ها مراجعه کنید و محتوا و فرم آن شش کتاب را ببینید.

درباره‌ی گردشگری و نیز درباره‌ی موزه‌ها، به ویژه موزه‌های تهران، مطالبی داشته‌ایم و این بار می‌خواهیم ارتباط این دو مقوله را بررسی کنیم.

۱٫ هر موزه، یک جاذبه‌ی گردشگری‌ست

هر موزه‌ای، با هر موضوعی و در هر منطقه‌ای که باشد، خود یک جاذبه‌ی گردشگری بسیار دیدنی‌ست. ساعاتی را که در یک موزه می‌گذرانیم و مشاهده‌ی مجموعه‌ای هماهنگ از صدها یا چند هزار شیئی یا اثر دیدنی، اوقات مفرحی را برای بازدیدکننده ایجام می‌کند و چیزهای بسیاری را به او می‌آموزد.

۲٫ هر کتاب گردشگری نوعی موزه است

متقابلا هر یک از شش کتاب گردشگری علاوه بر کارکردهایی که دارند، به تنهایی نیز یک موزه به‌شمار می‌رود. گردآوری مجموعه‌ای هدفمند و خواندنی از مطالب گردشگری، چه در مورد موضوع گردشگری و چه در مورد انواع جاذبه‌های دیدنی گردشگری که در این کتاب‌ها مورد بررسی قرار گرفته است نظم کتاب‌ها نیز که کاملا منطبق با فصل‌بندی برنامه‌ی درسی در سه کتاب ریاضی، علوم و فارسی‌ست، یادگیری آن‌ها را برای دانش‌آموز بسیار آسان در عین حال جذاب می‌کند.

۳٫ آموزشی با موضوع مشترک

هم گردشگری و هم موزه‌ها، در هر صورت و به هر شکل، آموزش‌هایی هستند که در قالب‌هایی نرم و دوست‌داشتنی آموزه‌های خود را بیان می‌کنند.

صرف وقت در موزه‌ها و رفتن به نقاط و اماکن دیدنی و گردش در آن‌ها، برای بازدیدکننده‌ی موزه و گردشگران (در هر نقطه) جذابیتی دارد که تاثیر آموزشی آن‌ها را بیشتر می‌کند.

جنبه‌ی آموزشی موزه‌ها، تقریبا در مورد همه‌ی موزه‌ها امری‌ست که کاملا محسوس است و فهمیده می‌شود. در مورد گردشگری نیز (به هر شکل و هر مدت و در هر نقطه) دقیقا این جنبه‌ی آموزشی وجود دارد و فرهنگ مردم ایران، به خوبی این مساله را بیان کرده است. وقتی شاعر می‌گوید«بسیار سفر باید تا پخته شود خامی» یا این‌که می‌گویند، «آدم‌ها را در سفر باید شناخت» موید این نظر است. حتی اصطلاحاتی چون «جهان‌دیده» که به معنای عاقل و باتجربه به کار می‌رود، نشانه‌ی اطلاع اجداد، از فواید آموزشی سفرهاست.

برای سفر و گردشگری در زندگی خود سهم و ارزش بیشتری قائل شوید.

هم‌چنین بازدید از موزه‌ها را به طور مدام در برنامه‌ی اوقات خود قرار دهید. این دو موضوع کمک می‌کند تا در تربیت و پرورش دانش‌آموزان از همراهی صدها و هزاران نفر برخوردار شوید.