آیا درس های فرزندم در زندگی‌ به دردش می‌خورد؟

والدین زیادی از خودشان، دیگران یا ما می‌پرسند که آیا درس‌های فرزندم در زندگی به دردش می‌خورد یا نه؟

این نگرانی و دغدغه امر جدیدی نیست و ریشه آن در ایران به قبل از انقلاب بر می‌گردد. آن زمان هم این سوال مطرح بود که آیا نظام آموزشی به تربیت کودکان منجر می‌شود و در زندگی کاربرد دارد؟ پاسخ، آن زمان منفی بود.

بعد از انقلاب همچنان این سوال وجود داشت.

آموزش سنتی اصولاً با کاربردی کردن دروس فاصله معینی دارد. در آموزش سنتی، دروسی را به دانش‌آموز ارائه می‌کنند و این تصور را دارند که این دروسی که به کودکان ارائه می‌شود، لازم است و به این موضوع کاری ندارند که کودک می‌تواند از این آموزش‌ها در زندگی بهره ببرد یا نه؟ در ذهنشان این تصور وجود دارد که اگر کسی این‌ها را بیاموزد، در زندگی می‌تواند استفاده کند. اما معمولاً این اتفاق نمی افتد.

در ۲۰ سال اخیر رشد، ابعاد و دامنه‌ی نگرانی روز به روز بیش‌تر شده و والدین، مربیان و خود کودکان به دنبال آموختن چیزهایی هستند که در زندگی به کارشان بیاید. نظرات مختلفی در این‌باره وجود دارد، حتی گاهی به مسئله‌ی دانش به شکل جوک و لطیفه نگاه می‌کنند. مثل مبحث انتگرال که سال‌ها بر سر کاربردی بودن آن بحث بود. سرانجام در یک تصمیم اشتباه، آموزش و پرورش انتگرال را از مباحث درسی حذف کرد.

به طور عمده دو واکنش نسبت به این قضیه می‌توان داشت:

۱- کاری کنیم که مباحث درسی و آموزشی را به زندگی ارتباط دهیم.

۲- مرتب علیه مدرسه و نظام آموزشی موضع‌گیری کنیم.

متاسفانه واکنش دوم به صورت افراطی از طرف افراد با مدارج علمی بالا مثل اساتید ‌دانشگاه دیده می‌شود که علیه مدرسه و نظام آموزشی حرف می‌زنند و شعار مرگ بر مدرسه سر می‌دهند. از طرف بقیه نقل قول می‌کنند که من به معلم پسرم گفتم که به پسرم انسانیت بیاموزد و … . واقعیت این است که انسان بودن و انسان شدن جدای از یادگیری دانش نیست. در قرن ۲۱ چگونه می‌توان علیه یادگیری دانش صحبت کرد؟ حتی در قضیه فیثاغورث که در مثلث قائم الزاویه، مربع وتر برابر با مجموع مربعات دو ضلع دیگر است؛ جزیی از انسان بودن و دستاورد فکری بشر است که در همه بخش‌های زندگی، اثرات آن دیده می‌شود. علت دادن شعارهای تند علیه مدرسه و نظام آموزش کشور مطرح کردن خودشان است. اگر نیت آن‌ها هم خیر است و دوست دارند، شاهد آموزش نوین در کشور باشند؛ راهش تخریب مدرسه و نظام آموزشی نیست. همه ما می‌دانیم که در نظام مدرسه‌داری، مدرسه‌سازی و آموزش کشور مشکلات عدیده‌ای وجود دارد اما موضع ما در دبستانک این است که بتوانیم به اهدافی که آموزش‌و‌‌پرورش نرسیده، برسیم. نظام آموزش‌و‌پرورش کاستی‌های خودش را دارد اما به همه اولیا اطمینان می‌دهیم که تمام عناوین درسی که در کتاب درسی دوره دبستان وجود دارد، بسیار به‌جا و منطقی بوده و همه بدون استثناء در زندگی کاربرد دارد.

ممکن است ما به محتوای دروس ایراد داشته باشیم ولی دنبال راهی هستیم که ایرادات را کم کنیم. شش کتاب‌های دبستانک مانند سواد خواندن، فلسفیدن، گردشگری، یادگیری متقاطع، آموزش شطرنج و … با فرمول خاص و ترکیب درست به تمام مباحث درسی عمق داده و ارتباط آن‌ها را به زندگی نشان داده‌ایم. وظیفه‌ی شش‌کتاب‌های دبستانک، کاربردی کردن مباحث درسی است.

کتاب‌های درسی فرزندتان را ورق زده و ببینید، کدام مباحث کتاب درسی فرزندتان در زندگی به درد نمی‌خورد؟

عناوین درسی متفاوتی در کتب درسی وجود دارد؛ مثل آشیانه‌ی پرندگان، کار و انرژی، دلیل صرفه‌جویی در زندگی، بهداشت، ساختمان بدن انسان، ستارگان آسمان شب و در کتاب ریاضی مباحث درسی مثل ضرب دو در دو، احتمال و کاربردهایش، الگوسازی، الگویابی اعداد و … .

ما در دبستانک تمام مباحث درسی را کاربردی می‌کنیم.

مثلاً در شش کتاب‌های گردشگری در بخشی از کتاب، احتمال را کاربردی کردیم. در این کتاب، بچه‌ها جاذبه‌های گردشگری محل اقامت‌شان را پیدا کرده و با اقامتگاه‌های بوم‌گردی آشنا می‌شوند. اقامتگاه بوم‌گردی یک خانه‌ی محلی است که ۱۰ الی ۱۵ مسافر را می‌توان در آن اسکان داد و یکسری تدارکات برای غذا و دیگر امکانات را در اختیارشان گذاشت. به بچه‌ها می‌گوییم، شما فرض کنید یک اقامتگاه بوم‌گردی دارید. شما باید با درس احتمال آشنا باشید وگرنه کسب‌و‌کار اقامتگاه شما تعطیل می‌شود. او براساس تجارب سال‌های گذشته برآورد ‌کند که در ۳، ۶ الی ۱۲ ماه آینده چقدر مهمان خواهد داشت تا به اندازه‌ی آن‌ها مواد غذایی و سایر امکانات را فراهم کنید. اگر برآورد و احتمال شما درست نباشد و کم‌تر از حد انتظار شما مسافر داشته باشید؛ مواد غذایی خراب یا بلا‌استفاده خواهند ماند. اگر بیش از حد انتظار، مسافر داشته باشید از پس مسافران برنیامده و آن‌ها ناراضی خواهند رفت و دیگر به بوم‌گردی شما نخواهند آمد. پس ببینید همین درس ساده‌ی احتمال و کاربردهای آن، نشان می‌دهد که چقدر داشتن آن در زندگی شخصی لازم است.

یا زمانی‌که اطلاعاتی درباره‌ی آشیانه‌ی پرندگان داشته باشیم؛ دنبال آشیانه‌ها می‌گردیم، دیدن تخم آن‌ها، نحوه‌ی ساخت لانه و زندگی‌شان هم لذت بخش است. این لذت با کمک اطلاعاتی که ما از آن‌ها داریم، حاصل می‌شود. بدون داشتن اطلاعات، دامنه‌ی نگاه ما محدود خواهد شد. پس باید کاری کرد که جلوه‌ها و مصادیق عملی تمام موارد درسی را در زندگی پیدا کنیم. البته این موضوع جای کار زیادی دارد. ما این‌کار را با چاپ شش کتاب‌های دبستانک، انجام داده‌ایم و بچه‌ها با کمک شش‌کتاب‌ها با کاربردی کردن مباحث درسی در زندگی آشنا شده و به والدین می‌توان این اطمینان را داد که تمام مباحث درسی در همین نظام آموزش کشور، کاربردی هستند و در زندگی به کارشان می‌آید

کتاب های دبستانک که به کاربردی کردن مباحث درسی پرداخته اند را می توانید در ادامه مشاهده کنید.